Stabilize arıtma çamurlarının topraktaki azot ve üreaz aktivitesine etkileri

Bu calismada, farkli yontemlerle stabilize edilen camurlarin uygulandigi topraklarda cesitli azot formlari ve ureaz aktivitesi degerlerinde meydana gelen degisimler belirlenmistir. Evsel nitelikli ham aritma camuruna, patojen populasyonunu degisen derecelerde azaltan dort farkli stabilizasyon yontemi (havada kurutma, pastorizasyon, kirec stabilizasyonu ve kirec+kul stabilizasyonu) uygulanmistir. Stabilize edilen aritma camurlari 50 ve 100 ton ham kuru camur ha -1 oranini saglayacak sekilde 2 tekrarlamali tesadufi blok tasarimi duzeninde 500 g kuru toprak iceren kaplara eklenmistir. Ornekler 28oC’de 34 gun boyunca inkube edilmistir ve inkubasyonun 5, 8, 15, 22, 29 ve 34. gunlerinde alinan orneklerde toplam azot, amonyum azotu ve nitrat azotu konsantrasyonlari ile ureaz aktivitesi seviyeleri belirlenmistir. Uygulanan havada kurutma, pastorizasyon, kirec stabilizasyonu ve kirec+kul stabilizasyonu yontemleri, camurun fekal koliform icerigini onemli derecede (4.12 ila 7.74 log) azaltmistir. Uygulanan stabilizasyon yontemleri USEPA kriterleri cercevesinde degerlendirildiginde, kurutma, kirec stabilizasyonu ve kirec+kul stabilizasyonu yontemlerinin B sinifi biyokati olusturdugu sonucuna varilmistir. Diger yandan, camurun pastorize edilmesi (70oC’de 30 dk.) ile USEPA A sinifi biyokati kriterleri saglanmistir. Sonuclar camura uygulanan stabilizasyon yontemlerinin arasindaki farklarin, topraklarin toplam azot konsantrasyonu ve ureaz aktivitesi degerine olan etkisinin onemsiz oldugunu gostermistir. Diger taraftan, camur uygulanan topraklarda belirlenen amonyum ve nitrat azotu degerlerinin ise camura uygulanan stabilizasyon yontemlerine bagli olarak degistigi tespit edilmistir. Inkubasyon sonuclari ozellikle alkali camur uygulanan topraklarda, nitrifikasyon prosesinin amonifikasyona gore daha hizli yurudugunu gostermistir. Anahtar Kelimeler: Aritma camuru, azot formlari, camur stabilizasyonu, ureaz aktivitesi, toprak.