Cognitieve gedragstherapie bij ouderen met onverklaarde lichamelijke klachten: Een verslag van de pilotgroep

Over onverklaarde lichamelijke klachten bij ouderen is weinig bekend. Vanwege de complexe diagnostiek worden zij vaak van onderzoek uitgesloten. Omdat de groep ouderen met deze klachten zal toenemen, is onderzoek naar prevalentie en behandeling nodig. Speckens, Spinhoven en Van Rood (1995) introduceerden eerder een gevolgenmodel voor de behandeling van onverklaarde lichamelijke klachten, waarbij door het herkennen en veranderen van disfunctionele automatische gedachten en gedragsexperimenten, de vicieuze cirkel tussen de klachten en de gevolgen werd doorbroken. In dit artikel wordt verslag gedaan van een pilotstudie waarin we onderzochten of cognitieve gedragstherapie in de groep een effectieve en geschikte methode is voor de behandeling van onverklaarde lichamelijke klachten bij ouderen. Hoewel het om een beperkte onderzoeksgroep gaat, zijn de eerste resultaten hoopvol. De patienten bleken na de behandeling beter met de gevolgen van de klacht op het dagelijks leven om te kunnen gaan. Ook na zes maanden bleef de verbetering gehandhaafd. Deze bevindingen passen bij de effecten die de cognitieve gedragstherapie voor onverklaarde lichamelijke klachten beoogt. Verder wilden we inzicht krijgen in de thema’s die in de behandelgroep aan de orde komen. Naast de bekende thema’s in de behandeling van volwassenen komen ook onderwerpen aan bod die belangrijk zijn voor de doelgroep ouderen, zoals hulp vragen en afhankelijkheid, omgaan met ouder worden, verlieservaringen, toekomstperspectief en eindigheid.