Biyoaktif Besin Peptitleri ve Sağlık Üzerine Etkileri

Biyoaktif besin peptitleri, vucutta bircok biyolojik islevin kontrolunde yapisal ozellige sahiptir. Bu bilesenlerin olumlu etkilerini gosterebilmeleri icin fizyolojik olarak gercekci duzeyde ve olculebilir etki gostermesi gerekmektedir. Biyoaktif peptitler; fizyolojik tepkimelerin induklenmesine yol acan, hedef hucreler uzerindeki spesifik reseptorlere baglanma yoluyla fizyolojik fonksiyonu olan, hormon veya ilac benzeri aktiviteye sahip peptitler olarak tanimlanmistir. Biyoaktif peptitler genellikle 3-20 amino asit kalintisi icermekte ve temel protein yapisindayken etkinlik gostermemektedir. Bitki ve hayvan proteinlerinin temel yapisinda bulunan biyoaktif besin peptitlerinin etkinlik gosterebilmesi icin peptit sekanslarinin serbest hale gelmesi gerekmektedir. Bu peptitler cogunlukla enzimatik hidroliz, gastrointestinal sistemde sindirim enzimleri ile hidroliz ve fermentasyon yoluyla uretilmektedir. Yapilan in vitro ve in vivo calismalarda; biyoaktif besin peptitlerinin antihipertansif, hipolipidemik, antioksidan, antiinflamatuar aktiviteye sahip oldugu bildirilmistir. Bu nedenle, son yillarda kronik hastaliklarin onlenmesinde, tedavisinde ve genel sagligin korunmasinda biyoaktif besin peptitlerin kullanimina yonelik calismalar artmaktadir. Bu derleme yazinin amaci, biyoaktif besin peptitlerini ve saglik uzerine olan etkilerinin degerlendirilmesidir.