DİYARBAKIR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ŞENGALLİLER ÇADIRKENT 6-10 YAŞ ARASI MALNÜTRİSYON DURUMU

GIRIŞ-AMAC: Savas ve zorunlu goc, sagligi olumsuz etkileyen olagandisi durumlarin en onemlilerinden biridir. Bu olumsuz kosullardaki en onemli risk grubu ise cocuklardir. Beslenme ve barinma gibi kosullarin kotu olmasi, saglik hizmetlerine erisememe gibi nedenler cocuklarin sagligini olumsuz etkilemektedir. Bu calisma savas ve siddet nedeni ile Suriye’den Turkiye’ye siginan ailelerin 6-10 yas grubu arasindaki cocuklarinda malnutrisyon durumunu degerlendirmek amaciyla yapilmistir. GEREC ve YONTEM: Kesitsel tipte tipteki bu calismada arastirma evreni olarak Diyarbakir ili buyuksehir belediyesinin kurmus oldugu Şengalliler Cadirkenti’nde barinan 6-10 yas arasi tum bireyler hedeflenmis olup kamp alanindaki 436 kisiyle tumune ulasilmistir. Cocuklar aileleri ile kampta belirlenen bir noktaya davet edilmis ve arastirma ile ilgili bilgi verilip sozlu onamlari alinmistir. Daha sonra boy ve kilolari olculerek antropometrik olcumleri yapilmistir. Yatar pozisyondaki olcumler bebek terazisi ve mezura ile, ayaktan olcumler ise hastanemizde kullanilan kalibrasyonu yapilmis boy ve kilo olcer stadiometre ile yapilmistir. Elde edilen veriler WHO 2007 yasa gore agirlik(YGA) ve yasa gore boy(YGB) persentil egrilerine gore degerlendirilmistir. Veriler SPSS 18 programinda degerlendirilmis, surekli verilerin ortalamalari,kesikli verilerin yuzde dagilimlari alinmis gruplar arasindaki fark ki kare analizi ile degerlendirilmis, p<0,05 degerler anlamli olarak kabul edilmistir. BULGULAR: Arastirmamiza katilanlarin yas ortalamasi 8,1±1,4 dir. Katilanlarin %51,8’i  (226 kisi) erkek, %48,2’i (210) kiz cocugudur. Erkeklerin %80,9’u YGA normal sinirlarda olup %7,9’u zayif,%5,3’u cok zayif,% 3,5’i kilolu,%2,2’i asiri kiloludur. Kiz cocuklarin YGA degerleri % 70’i normal sinirlarda,%21,9’u zayif grubunda,%2,3’u cok zayif grubunda,3,8’i kilolu grubunda,%1,9’u asiri kilolu grubunda oldugu saptanmistir(p=0,001). Katilimcilarin YGB degerleri erkeklerde %78,3 ile normal sinirlarda, %10,6’i kisa grubunda, %2,2’i cok kisa,%8’i uzun,%9’u asiri uzun grubunda oldugu saptanmistir. Kizlarda YGB degerleri %69,5’i normal sinirlarda, %20’i kisa, %2,4’u cok kisa, %5,2’i uzun, %2,9’u asiri uzun oldugu saptanmistir (p=0,027). Kardes sayisi dortten az olan 171 cocugun %75,4’unun YGA’si normal, 4 veya daha fazla olan 265 cocugun %75,8’Inin YGA’si normal sinirlardadir(p=0,212). Kardes sayisi 4’den az olanlarin YGB degerleri %77,2’i normal sinirlarda olup, 4 veya daha fazla olanlarin YGB degerleri 72,1%’i normal sinirlardadir (p=0,601). Katilimcilarin 63’unun (%14,4’u) cadirda kalan kisi sayisi 5’den az olan grupta YGA degerleri 82,5%’u normaldir. Cadirda kalan kisi sayisi 5 veya daha fazla olan 373 cocugun 74,5%’inde YGA degerlerli normal sinirlardadir(p=0,257). Cadirda kalan kisi sayisi 5’den az olanlarin YGB’u 81,0%’inin normal sinirlarda olup, cadirda kalan kisi sayisi 5 veya daha fazla olanlarin YGB’u 72,9%’u normal sinirlardadir(p=0,206). SONUC VE ONERI: WHO 2007 erkeklerde ve kadinlarda YGA’nin zayif ve cok zayif oranlarinin yuksek cikmasi beslenme gibi temel ihtiyaclarin kamp ortaminda yeterince saglanamadigini gostermekte YGA degerlerinin bu oranda dusuklugu akut malnutrisyona isaret etmektedir. Erkeklerde ve kadinlarda YGB’nin kisa ve cok kisa oranlarinin oldukca yuksek cikmasi kronik malnutrisyonun da ciddi boyutlarda oldugunu gostermektedir. Bu oranlarin kadinlarda daha yuksek cikmasi kadinlarin besin ihtiyaclarini daha zor karsilayabildigini gostermektedir. Kardes sayisi 4 veya daha fazla olanlarda YGA’nin zayif ve cok zayif oranlarinin yuksek cikmasi ayrica YGB’nin de kisa ve cok kisa oranlarinin yuksek cikmasi ailede birey sayisinin coklugunun malnutrisyonda bir etken olabilecegini dusundurmektedir. Cadirda kalan kisi sayisi 5 veya daha fazla olanlarda YGA’nin zayif ve cok zayif oranlarinin yuksek cikmasi ayrica YGB’nin de kisa ve cok kisa oranlarinin yuksek cikmasi cadirda kalan kisi sayisinin coklugunun yeterli temel besin ihtiyaclarina ulasmada zorluk yasamalarina neden olarak malnutrisyonda bir etken olabilecegini dusundurmektedir. Sonuc olarak Suriyeli gocmenlerde temel besin ogelerinin karsilanmasinda yasanan zorluklar konusunda yetkililerin onlemler almasi gerektigi aksi takdirde malnutrisyon probleminin artarak devam edebilecegi ve buna bagli olarak daha ciddi problemlere yol acabilecegi ongorulmektedir. Anahtar kelimeler: savas, zorunlu goc, cadirkent, malnutrisyon,6-10 yas arasi