ساختار سیاسی- اجتماعی و سازوکارهای قدرت در بافت سنتی جامعه ایلی (مطالعه موردی در جامعه ایلی کهگیلویه و بویراحمد)

هر ساختار اجتماعی سیاسی نظام سلسله مراتب قدرت خاص خود را دارد. ساختار ایلی به عنوان یکی از مهمترین ساختارهای سنتی ایران نیز سلسله مراتب قدرت خاص خود را داشته است. ساختار مناصب قدرت در ایلات کهگیلویه و بویراحمد بعنوان یکی از مهمترین و قدیمی­ترین ایلات جنوب ایران کمتر مورد مطالعه و تحلیل تاریخی قرار گرفته است. هدف مقاله این است که ساختار قدرت سیاسی در بافت سنتی ایلات کهگیلویه و بویراحمد را از منظر جامعه­شناسی تاریخی تحلیل نماید. این ایلات شامل شش ایل بویراحمد، باشت و باوی، بهمئی، چرام، طیبی و دشمن­زیاری می‌باشد. روش این مطالعه، ترکیبی از روش­های اسنادی با اتکای بر منابع کتابخانه­ای و تحقیقات میدانی و تجربه زیسته محققان می­باشد. بر اساس یافته­های پژوهش می­توان گفت سازماندهی و قشربندی اجتماعی در این ایلات مبتنی بر عصبیت خویشاوندی، نابرابری جنسیتی و ویژگی­های انتسابی و نوعی تحرک اجتماعی نسبتا ایستا بوده است. ساختار قدرت نیز بر اساس نوعی هرم سازمانی سلسله مراتبی بوده که، به ترتیب از قاعده تا رأس هرم شامل افراد ایل (رعیت)، ریش سفیدان، کدخدایان، خوانین بوده­اند که ماهیت فرماندهی – فرمانبری در سلسله مراتب، مبتنی بر نفوذ و احترام فرادستان و تکریم فرودستان بوده است.