PETRO-KİMYA ENDÜSTRİSİNE YÖNELİK ETKİNLİK ANALİZİ: DEA VE TOBİT MODEL UYGULAMAS

Petrokimya endustrisi, Dunya ve Turkiye ekonomisi acisindan buyuk onem tasiyan endustriler arasi ileri baglantisi yuksek olan surukleyici bir endustridir. Bu calismada Turkiye’de petrokimya alaninda faaliyet gosteren POAŞ, PETKIM, TUPRAŞ orneginden hareketle endustrinin etkinlik duzeyi Veri zarflama (DEA) analizi ve Malmquist Toplam Faktor Verimliligi (TFV) endeksi kullanarak hesaplanmistir. Ayrica etkinsizligin kaynaklari Tobit model analiziyle ortaya koyulmustur. Elde edilen etkinlik sonuclarina gore soz konusu endustri de olcege gore artan getiri (TFV endustri ortalamasi 1.018) oldugu gorulmustur. Teknik etkinlik duzeylerinden hareketle etkinsizligin kaynaklari tobit model ile analiz edildiginde petrol fiyatlarindaki soklarin ve 2008 kuresel krizin endustrinin etkinlik duzeyini olumsuz etkiledigi gorulmustur. Etkinsizligin kaynaklari icersinde endustriyi olusturan firmalarin monopol karakter tasimalarinin da etkili oldugu sonucuna ulasilmistir