BANDIRMA'DA MOTORLU TAŞIT KAZALARININ ARAÇ KULLANAN KAZAZEDELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Amac: Trafik  kazalari  tum dunyada ve  ulkemizde mortalite ve morbiditenin hala  onemli bir nedenidir. Kazalarin temellerinde olan  belirleyicilerin  kaza prevelanslari arasinda olan iliski ise epidemiyolojik koruma bakimindan degerlendirilmesi gerekmektedir. Bu calisma  2013 yilinda  motorlu tasitlar  ile meydana gelen    kazalarin etkilerini arac kullananlar uzerinde  tespit ve arastirma amaciyla uygulanmistir. Gerec ve yontem: Bu calisma da 1 kasim 2012- 1 kasim  2013 tarihleri arasinda Bandirma’da kaza yerine ve ikametine  bakilmaksizin  herhangi bir  motorlu tasit  ile    kazaya maruz kalan  arac kullanici kisilere sehir ici park alanlarinda egitilmis anketorler tarafindan 214 kisiye   retrospektif olarak anket uygulanmis tanimlayici bir arastirmadir. Arastirmaya katilmak istemeyenler calisma disinda birakilmistir. Demografik bilgileri,  kaza sirasinda  emniyet kemeri,   aracin durumu,   darbe sirasinda vucuda zarari,    tibbi tedavi  ve  kaza sonrasi is kaybi durumlari incelenmistir. Bulgular: Calismada herhangi bir  motorlu tasit  ile    kazaya maruz kalanlarin %  37,4’u  18-24 yas, % 16,8’si 25-30 yas, % 14’u  31-35, % 31,8’i  35 ve uzeri, %24.3’u kadin, % 53’u bekar, % 47.7’si yuksek ogrenimli, sosyal guvencesi olmayan/bilmeyenler % 5.1 ve araci kendisine ait olanlar % 58.4’dur.Kazalara maruz kalanlarda emniyet kemeri takanlar % 48.1, onemli arac zarari olanlar  % 79.9, onemli fiziksel zarar goren suruculer % 49.5,  bu suruculere  tibbi tedavi uygulananlar % 43.5 ve is kaybina ugrayanlar ise % 11,2 olarak bulunmustur. Calismaya katilanlarda evlilerde kemer takma orani % 54.7 iken bekarlarda bu oran % 48.6 ve ilkokul/ortaokul mezunlarinda % 56.4, lise mezunlarinda % 52.7, yuksekokulu /universite mezunlarinda ise % 49  tespit edilmistir. Sonuc: Kazaya maruz kalanlarin sadece yarisinin emniyet kemeri takiyor olmasi kazalarin temel  belirleyicilerin  kaza prevelansi arasindaki  iliski bakimindan onem gostermektedir. Ayrica yas kuculdukce   emniyet kemeri takma orani azalmakta ve yas ile emniyet kemeri takma arasinda anlamli iliski bulunmaktadir. Kaza sonrasi ilk mudahale  bakimindan halkin ilkyardim okuryazarligi ve suruculerin ilkyardim egitimi  onem arz etmektedir. Kazaya maruz kalanlarin % 11,2 olarak bulunan  is kaybi sonucu ise tedavi yaninda, sagliksiz gunlerin artmasi ve insan kaynagi kaybi bakimindan onemlidir. Anahtar  Sozcukler: Motorlu Tasit Kazalari, Ilkyardim, Trafik Kaza Etkileri, Emniyet Kemeri.