داورین «ما» و داورین «آنها» گزارشی از ترجمههای فارسی کتاب پیدایش گونهها اثر چارلز داروین

کتاب تأثیرگذار پیدایش گونه‌ها یکی از مهم‌ترین آثار چارلز داروین در سال 1859 منتشر و به سرعت در میان اندیشمندان سراسر دنیا دست به دست و به یازده زبان زنده ترجمه شد. در این میان «ما» نیز در مواجهه با این کتاب، با تأخیری قابل توجه، از سال 1318 شمسی بدین سو، ترجمه‌هایی به فارسی داشته‌ایم. هدف نگارنده کاوش تطبیقی در این ترجمه‌هاست؛ تا از رهگذر چنین نگره‌ای بتوان نوعی مواجهه را میان «ما» و «آنها» بازجست. ادعا این است که در فقدان ترجمۀ کامل و دقیق از متن اصلی کتاب، همواره با کژ اندیشی و سوء فهم نسبت به چارچوب اصلی اندیشه داروین روبه‌رو بوده‌ایم؛ این نحوۀ مواجهه، عللی دارد که در این مقاله، به اجمال بررسی شده است. در اینجا ضمن معرفی و گزارش کتاب شناسانه ترجمه‌های فارسی و عربی، این ترجمه‌ها با ویراست اول و ششم انگلیسی کتاب مقابله و برخی از تفاوت‌ها و مشابهت‌ها به دست داده شده است.