تاثیر بسترهای مختلف کاشت بر اجزای عملکرد و عناصر معدنی کلم بروکلی (Brassica oleracea var. italica) در شرایط کشت بدون خاک

کلم بروکلی یکی از پرارزش¬ترین اعضای خانواده کلم¬هاست که به طور گسترده در دنیا مورد توجه بوده و به صورت کشت بدون خاک نیز تولید می-شود. در تحقیق حاضر ترکیب¬های مختلف برای کشت بدون خاک کلم بروکلی در فضای باز مقایسه شده و عملکرد محصول و غلظت عناصر غذایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ده نوع بستر کاشت شامل: کوکوپیت، پرلیت، ماسه، خاک اره، ترکیب ماسه و خاک اره، ترکیب ماسه و ورمی¬کمپوست، ترکیب کوکوپیت پرلیت، ترکیب کوکوپیت لیکا، ترکیب کوکوپیت پامیس، ترکیب کوکوپیت پرلیت ورمی¬کمپوست در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده ارتفاع بوته، درصد ماده خشک و تعداد هد جانبی تحت تأثیر نوع بستر نبود ولی اثر نوع محیط کشت بر وزن و قطر هد اصلی در سطح احتمال یک درصد معنی¬دار شد. بیشترین قطر و وزن هد اصلی (به ترتیب 18/222 میلی¬متر و 08/296 گرم) مربوط به بستر ترکیبی ماسه و ورمی¬کمپوست بود. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که به استثنای دو عنصر نیتروژن و روی، بستر کاشت اثر معنی-داری بر غلظت سایر عناصر معدنی مورد آزمایش در بخش خوراکی کلم بروکلی نداشته است. بیشترین غلظت نیتروژن در بخش خوراکی کلم بروکلی مربوط به دو بستر پرلیت خالص و خاک اره به ترتیب با 10/42 و 97/41 میلی¬گرم در گرم وزن خشک بوده است و بیشترین غلظت عنصر روی هم در بروکلی¬های کاشته شده در بستر خاک اره با 68/62 میلی¬گرم در کیلوگرم وزن خشک دیده شد که به طور معنی¬داری از تمامی بسترهای دیگر بیشتر بوده است. با بررسی همبستگی صفات مختلف مورد بررسی در این آزمایش مشخص شد که سه صفت ارتفاع بوته، قطر هد و وزن هد وابستگی مثبت و معنی¬داری با هم داشته¬اند. با توجه به نتایج حاصل از عملکرد می¬توان استفاده از ورمی¬کمپوست را به عنوان یکی از اجزای بستر کاشت کلم بروکلی در سامانه¬های بدون خاک پیشنهاد نمود.