ÇAĞDAŞ “KISAS-I ENBİY” LİTERATÜRÜNDE PEYGAMBER TASAVVURU: İRŞÂDÎ BAYBURDÎ’NİN “KISAS-I ENBİY”SI ÖZELİNDE

Bu calismamizda, Buyuk Irsâdi (o.1877) ile Aglar Baba olarak bilinen Kucuk Irsâdi’nin (o.1958) mustereken manzum tarzda kaleme aldigi el yazmasi Kisas-i Enbiyâ ozelinde Peygamber tasavvurunu tespit etmeyi amacladik. Dini ve tasavvufi ogretilerin yogun bir sekilde harmanlandigi eserde Aglar Baba, Allah Rasulune olan samimi ve deruni askini, sevgi ve muhabbetini kesf ve ilham yoluyla ebyât /beytler seklinde nazmetmis ve tasavvufla cesnilenen peygamber sevgisinin halk kitlelerine yerlestirilmesini hedeflemistir. Bu sâikle kaleme alindigi icin, Kisas-i Enbiyâ’da Hz. Peygamber’in hayat hikâyesinde tarihi gercekleri yansitan haberlerle birlikte menkibevi ve mitolojik anlatimlarda yer almaktadir. Hz. Muhammed’in gelecegini onceden haber veren tebsirât ve irhasât rivayetleri ile ruya ve kehanet fenomenlerinin yaygin olarak kullanildigi, tasavvufi gelenekteki “Nur-i Muhammedi” anlayisinin vurgulandigi ve genis bir sekilde ele alindigi gorulmustur. Maddi/hissi mucizelerle desteklenen, kendisinin ve atalarinin yuceltildigi, dogumundan itibaren basindan olaganustu tecrubelerin gectigi bir Peygamber tasavvurunun eserde hâkim oldugu tespit edilmistir.