Arsène Lupin, Gentleman Cambrioleur adlı eserin Osmanlı Türkçesi (yeniden) çevirileri üzerine betimleyici bir çalışma

Turk kultur ve edebiyat dizgesine ceviri yoluyla giren polisiye turunun dogusu ve gelisimi acisindan ceviri etkinliginin onemi yadsinamaz niteliktedir. Ozellikle II. Mesrutiyet’in ilanindan itibaren Bati dillerinden Osmanli Turkcesine cok sayida polisiye roman cevirisi yapildigi soylenebilir. Nitekim polisiye edebiyat alaninin onde gelen uzmanlarindan Seval Şahin, “Auratik Hirsizin Tarihsel Sermayesi” adli calismasinda bu edebi turun, cok sayida polisiye roman ve hikâyenin yayimlanmis oldugu II. Mesrutiyet Donemi’nde altin cagini yasadigini vurgular (2011: 16). Maurice Leblanc tarafindan kaleme alinan Arsene Lupin, polisiye romanlar arasinda Turkceye en cok cevrilen eserlerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu makalenin amaci, Arsene Lupin, Gentleman Cambrioleur adli eserin Osmanli Turkcesi (yeniden) cevirileri uzerine betimleyici bir calisma yapmaktir. Soz konusu eserin 1908-1928 yillari arasinda yayimlanmis olan bes farkli cevirisi makalenin temel inceleme nesnesini olusturmaktadir. Fazli Necip (1325) [1909], Osman Vefik (1325) [1909], Suleyman Tevfik (1333) [1917], Mustafa Remzi (1341) [1925] ve Hasan Bedreddin’e (1926) ait olan bu ceviriler, ceviri tarihimize isik tutabilmek amaciyla yan-metinsel ogeler baglaminda betimlenecektir. Bu amac dogrultusunda, ceviri eserler ve bu eserlerde yan-metinsel ogeler olarak yer alan on soz/son soz ve kitap kapaklari hakkinda genel bilgi verilecektir. Makalenin sonunda ise kaynak metnin ilk bolumunu olusturan “L’arrestation d’Arsene Lupin”in Osmanli Turkcesi cevirilerde nasil oykulendigi uzerine karsilastirmali bir inceleme yapilacaktir.