Sütçü İneklerde Mastitis Yönünden Kuru ve Geçiş Dönemlerinin Önemi

Sutcu isletmelerin en maliyetli sorunlarindan biri olan mastitis, meme bezinin yangisi olarak tanimlanmaktadir. Mastitis insidansi yonetim sartlarina gore degismekte olup %50-75 oraninda kuru ve gecis donemlerinden koken alir. Kuru donem; dogumdan onceki laktasyonsuz evre olarak tanimlanirken, gecis donemi; prepartum ve postpartum 3 haftalik surec olarak tanimlanmaktadir. Inekler kuru donemin ilk iki ve son iki haftasinda mastitise karsi oldukca duyarlidir. Bu zaman dilimlerinde meme hassasiyetinin nedenleri; memenin anatomik, hucresel ve humoral degisiklik gecirmesi ile immun sistemde yetersizliklerin olusmasi olarak gorulmektedir. Kuru donemin basinda kontagiyoz ve cevresel etkenler sorun olustururken kuru donemin sonunda cogunlukla cevresel patojenler risk teskil etmektedir. Sunulan derlemede amac; mastitisleri onleme calismalarinda kuru donem yonetiminin onemine deginmektir. Bu asamada ilk hedef; genel sagligi koruyarak cevre ve barinak sartlarini iyilestirip her turlu stres faktorunu engellemek olmalidir. Sonraki adim ise; ineklerin laktasyondaki saglik kayitlari ve sut verimleri goz onunde bulundurulup uygun protokollerle kuruya alinmasi olmalidir. Ayrica kuru donemde enerji metabolizmasi pozitifte tutulmaya calisilarak vucut kondisyon skoru ideal sinirlarda tutulmalidir. Bunlarin yaninda hijyenik sartlar iyilestirilerek asi, vitamin ve iz element uygulamalari yapilmalidir.