language-icon Old Web
English
Sign In

FETHİYE HALKEVİ VE FAALİYETLERİ

2020 
Milli Mucadele’nin basari ile sonuclandirilmasi sonrasinda Mustafa Kemal Pasa’yi bekleyen yeni mucadele sahalari vardi. Bunlardan birisi, Cumhuriyet rejimine gecilmesi ve yeni rejimin halk tarafindan benimsenmesinin saglanmasidir. Baslangicta bu gorevi Turk Ocaklari yurutmus, fakat 1930 yilina gelindiginde bu sahada yeni bir kuruma ihtiyac duyulmustur. 1929 Dunya Ekonomik Buhrani’nin olumsuz etkileri, Serbest Cumhuriyet Firkasi denmesinin basarisizlikla sonuclanmasi ve toplumsal huzursuzluklar yeni kurumun gerekliligini gostermistir. Bu baglamda yeni yonetim biciminin degerlerinin toplum tarafindan ozumsenmesi icin Halkevleri acilmistir. Halkevleri, ilk olarak 19 Şubat 1932’den itibaren 14 il merkezinde faaliyete girmistir. Daha sonra baska iller ve ilcelerde de Halkevi subeleri acilmistir. Bunun yaninda ilerleyen yillar icinde Halkodalari vasitasi ile koylere kadar orgutlenmeye gidilmistir. 19 Şubat 1932’de ilk Halkevleri acildigi zaman Fethiyeli aydinlar ve ileri gelenler de Fethiye ilcesinde de Halkevi’nin teskilatlanmasini arzu etmislerdir. Ancak Fethiye ilcesinde uygun bir binanin bulunamamasi gibi nedenlerle Halkevi hemen faaliyete gecmemistir. Fethiye Halkevi, 1935’ten itibaren 3 katli bir binada halkin hizmetine girmistir. Halkevlerinin ulke capindaki sube sayisi yillar icinde muazzam seviyelere ulasmistir. Bu baglamda 1950’de sube sayisi 478’e ulasirken, Halkodalarinin sayisi da 4322’ye ulasmistir. Yurdun dort bir kosesine ulasan kurum; Dil, Tarih ve Edebiyat, Guzel Sanatlar, Temsil, Spor, Ictimai Yardim, Halk Dershaneleri ve Kurslar, Kutuphane ve Nesriyat, Koyculer, Muze ve Sergi Şubeleri vasitasiyla halka hizmet goturmustur. Fethiye Halkevi de bu hizmetin bir parcasi olarak sistemde yer almistir. Fethiye Halkevi bunyesinde yukaridaki butun subelerin acilmasi mumkun olmamistir. Kurumun Fethiye yerel teskilatlanmasi Guzel Sanatlar, Temsil, Spor, Sosyal Yardim ve Koyculuk olmak uzere bes ayri subeden olusmustur. Bu kisitli yapilanmaya ragmen, Fethiye Halkevi gorevlileri CHP Parti Idare Heyeti ve mulki teskilat ile iyi iliskiler kurarak verimli hizmet yurutmuslerdir. 4 Mayis 1940’a gelindiginde 5 sube ile calismalarina devam eden Fethiye Halkevi, yeni subelerin faaliyete gecmesi icin bina, butce ve elemana ihtiyac duymustur. Ikinci Dunya Savasi’nin ortaya cikardigi ekonomik calkantilarin etkisindeki bu yillarda boyle bir kaynagin bulunmasi mumkun olmamistir. Fethiye Halkevi, 16 Kasim 1940 tarihine gelindiginde hâlihazirda 5 sube vasitasi ile halka hizmet etmeye devam etmistir. 1941 yili surecinde de Fethiye Halkevi kisitli sayidaki organi, yani 5 subesi ile muntazam bir sekilde calismistir. Fethiye Halkevi’nin en on plana cikan ozelliklerinden birisi, yorede kabul goren ve sevilen bir teskilata sahip olmasidir. Bu baglamda 11 Kasim 1941 tarihli bir raporda Fethiye Halkevi personelinin bolgede sevilen kisilerden olustugu, Halkevi idarecileri ile Kaymakamlik ve ogretmenler arasinda iyi bir isbirliginin oldugu aktarilmaktaydi. Fethiye Halkevi iyi bir orgutlenmeye sahip olmakla beraber, yapilan toplantilar icin binasinin yetersiz olmasi dolayisiyla sikinti da cekmistir. Ozel ve resmi gunlerde yapilan torenlerde Halkevi salonunun yetersiz kalmistir. 1943 yilina gelindiginde Fethiye Halkevi Temsil, Spor, Sosyal Yardim, Kutuphane, Yayin ve Koyculuk Şubeleri faaliyetlerine ozveri ile devam etmistir. Fethiye Halkevinin uye sayisi ise; 1941’de 257, 1942’de 259 ve 1943’de de 279’a cikmistir. Uye sayisindaki artisa ragmen, Halkevinin binasinin calismalar icin musait olmamasindan dolayi calimalar baska binalarda yurutulmek zorunda kalinmistir. 1944 yilinda Fethiye Halkevi calismalari verimli bir sekilde surdurulmus ve Halkevi calisma kayitlari muntazam bir sekilde tutulmustur. Fethiye Halkevi, subeleri vasitasi ile yuruttugu calismalar ile Cumhuriyet rejiminin halka benimsetilmesini saglamistir. Diger yandan da toplumun farkli konularda aydinlatmasi ve butunlesmesine de katki sunmustur. 1945 yili sonrasinda zaman icinde Fethiye Halkevi’nin calismalari sonuklesmis ve Halkevlerinin kapatilmasi ile beraber tamamen bitmistir. Hâlihazirda Fethiye Halkevi’nin calismalarina kismen deginen calismalar bulunmaktadir. Cumhurbaskanligi Arsivi’nde yeni belgelerin erisime acilmasi, Fethiye Halkevi’ne dair daha detayli resmi bilgiye ulasilmasini saglamistir. Yeni belgelerle hazirlanan bu calismanin olusturulmasinda arsiv belgelerinde yer alan raporlardan, kitaplardan ve gazetelerden istifade edilmistir. Calisma ile bu alanda yapilmis olan arastirmalara katki saglamak hedeflenmistir.
    • Correction
    • Source
    • Cite
    • Save
    • Machine Reading By IdeaReader
    1
    References
    0
    Citations
    NaN
    KQI
    []