الگوی مذاکره در سیره نبوی

مذاکره در دنیای نوین در زمرة کلیدی‌ترین ابزارهای تحقق اهداف و منافع واحدهای سیاسی به‌ویژه دولت‌ها و از بخش‌های مهم تدبیر سیاسی است و تحقق حداکثری غایات ملی در گروی کاربست مطلوب اصول و فنون مذاکره بر محور مؤلفه‌های قدرت بازیگران دخیل تلقی می‌شود. ازاین‌رو، دین مبین اسلام که به مقولة اساسی سیاست اهتمام ویژه‌ای دارد، شاکلة خود را به نحوی تنسیق کرده است که پاسخگوی نیازهای مختلف سیاسی جامعة اسلامی از جمله عرصة سیاست خارجی و دیپلماسی باشد. این مقاله با رویکرد تحلیلی و تمرکز بر اسناد تاریخی، و باهدف تبیین اصول حاکم بر سپهر مذاکرات پیامبر اکرم (ص) با این پرسش آغاز می‌شود که: مقتضای اسلامی بودن مذاکرات در گفتمان اسلام شیعی با تمرکز بر سیرة نبوی (ص) چیست؟ در پاسخ به این پرسش، در دایرة نظریات و تعاریف گسترده در حوزة مذاکرات، بر اساس جهان‌بینی توحیدی و بازخوانی کارویژه‌های دیپلماسی اسلامی مستند به سیرة حکومتی نبی مکرم اسلام (ص)، الگوی مطلوب مذاکره از منظر حضرت و در قالب مدلی بر محور یازده اصل، استخراج و تدوین شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که این اصول در سه مرحله وضع اصول پایه‌ای، غایت‌گذاری جامع دیپلماتیک و مستحکم‌سازی دیپلماتیک در بستر محیط تعامل جای می‌گیرند و قابل تحلیل می‌باشند.