خونریزی بعد از زایمان واژینال: بروز، علل و عوامل خطر

مقدمه: خونریزی بعد از زایمان، یکی از علل عمده مرگ‌ومیر مادران در سراسر جهان است. شناسایی زنان در معرض خطر خونریزی بعد از زایمان، تیم پزشکی را برای تصمیم‌گیری‌های درمانی سریع‌تر که می‌تواند عوارض مادری را کاهش دهد، آماده می‌سازد، لذا مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل خطر خونریزی به‌دنبال زایمان واژینال انجام شد. روش‌کار: این مطالعه تحلیلی مقطعی در سال 1396 بر روی 600 زن مراجعه‌کننده به بیمارستان ام‌البنین (س) مشهد انجام شد. برای تعیین میزان خونریزی، پژوهشگر پس از زایمان نوزاد با استفاده از کیسه پلاستیکی جمع‌آوری خون و پد به مدت 4 ساعت، حجم خون از دست رفته مادر را اندازه‌گیری و ثبت کرد. تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 25) و آزمون‌های من‌ویتنی، تی مستقل، کای اسکوئر و دقیق فیشر انجام گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: خونریزی بعد از زایمان در 3/33% زایمان‌های انجام‌شده در این مطالعه رخ داد. بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون لوجستیک، بین نولی پاریتی (821/8-870/1:CI، 987/5:OR)، میزان هموگلوبین (890/2-677/1:CI، 849/1:OR) و پلاکت (001/3-989/1:CI، 955/2:OR)، نژاد افغانی (644/8-141/1:CI، 645/3:OR) و بربر (645/6-452/3:CI، 958/5:OR)، سابقه خونریزی بعد از زایمان (597/6-570/1:CI، 562/4:OR)، پره‌اکلامپسی (114/21-831/3:CI، 126/20:OR)، طول مرحله دوم (674/5-265/2:CI، 452/4:OR) و سوم (325/6-857/1:CI، 620/3:OR) زایمان، مصرف منیزیم سولفات (101/69-471/60:CI، 107/67:OR)، فشار قله رحم (903/5-305/3:CI، 941/4:OR)، زایمان با واکئوم (831/15-003/10:CI، 123/14:OR)، اپی‌زیاتومی (349/3-136/2:CI، 143/2:OR)، پارگی‌های دستگاه تناسلی (950/18-152/14:CI، 889/17:OR)، وزن جفت (997/3-980/2:CI، 988/3:OR)، وزن نوزاد (850/6-641/3:CI، 025/4:OR)، کوراژ (224/15-520/13:CI، 005/15:OR) و خونریزی بعد از زایمان ارتباط آماری معناداری وجود داشت. نتیجه‌گیری: مهم‌ترین علت خونریزی بعد از زایمان، آتونی رحم و مهم‌ترین عوامل خطر شامل: نولی پاریتی، نژاد افغانی و بربر، سابقه خونریزی بعد از زایمان، پره‌اکلامپسی، افزایش طول مرحله دوم و سوم زایمان، مصرف منیزیم سولفات، فشار قله رحم، زایمان با واکئوم، پارگی‌های دستگاه تناسلی، وزن جفت و نوزاد و کوراژ می‌باشد.