KIRKLARELİ İLİNDE HAKKINDA SAĞLIK TEDBİRİ ALINAN ÇOCUKLARIN YAŞ, CİNSİYET, TEDBİR SEBEBİ VE YILLARA GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Giris ve Amac Kirklareli’nde, Mahkemelerce alinan saglik tedbir kararlarinin yerinde ve nitelikli olarak uygulanmasi amaciyla calismalar yapilmaktadir. Calismalar mahkemelerden gelen saglik tedbirli cocuklarin aile hekimlerine yonlendirilmesi ile baslayip, Mudurlugumuz Ruh Sagligi Birimince cocuklarin takibinin yapilmasi seklinde butun olarak ele alinmaktadir. Bu surecte saglik tedbirli cocuklarin bilgileri Mudurlugumuz Ruh Sagligi Birimince kayit altinda tutulmaktadir. Kirklareli’nde hakkinda saglik tedbiri karari bulunan cocuklarin demografik ozelliklerinin tedbir sebepleriyle iliskisinin incelenmesinin cocuklarin yararina sunulan hizmetlerin etkililiginin arttirilmasi acisindan fayda saglayacagi dusunulmektedir. Bu dogrultuda Kirklareli’nde Saglik Tedbiri bulunan cocuklarinin cinsiyete ve yasa gore tedbir sebeplerinin anlamli olarak farklilik gosterip gostermedigi ve yillara gore tedbir karari alinan cocuklarin sebeplerinin karsilastirilmasi amaclanmistir. Gerec ve Yontem Calisma 2010 yilindan itibaren 2014 yilinin ilk 6 ayini kapsayacak sekilde yurutulmustur. Arastirmanin tipi tanimlayici niteliktedir. Hakkinda saglik tedbiri karari alinan cocuklar evreni, Kirklareli’nde hakkinda saglik tedbiri karari alinan 56 cocuk orneklemi olusturmaktadir. Saglik tedbiri karari alinan cocuklarin sebepleri bes kategori duzeyinde  (madde kullanma, ihmal, cinsel veya fiziksel istismar, hastalik ve suca suruklenen cocuk) ele alinmistir. Arastirmada kullanilan yas araliklari “0-7 yas, 8-12 yas, 13-18 yas” seklinde gruplandirilmistir. Bu arastirmada bagimli degisken saglik tedbiri sebepleri, bagimsiz degiskenler ise cinsiyet, yas ve yildir. Veriler 14.0 SPSS paket programinda her bir kategori arasindaki iliskiyi incelemek amaciyla Iki Degisken Icin Kay-Kare Testi kullanilarak analiz edilmistir. Calismayla ilgili gerekli izinler alinmistir. Bulgular Arastirmadan elde edilen verilere gore; hakkinda saglik tedbiri bulunan cocuklarin %37.5’i kiz, %62.5’i erkektir. Her bir kategori incelendiginde hakkinda madde kullanimi sebebiyle saglik tedbiri karari verilen cocuklarin %100’u erkektir. Orneklemdeki ihmal sebebi ile hakinda saglik tedbiri karari alinan cocuklarin %61.9’u kiz cocuklar, geri kalan %38.1’i ise erkek cocuklaridir. Istismar sebebi ile hakkinda saglik tedbiri karari alinan cocuklarin %33.3’unu kiz cocuklari, %66.7’sini erkek cocuklari olusturmaktadir. Hastalik sebebiyle hakkinda saglik tedbiri karari alinan cocuklarin %30’u kiz, %70’i erkektir. Suca suruklenme sebebiyle hakkinda saglik tedbiri karari alinan cocuklarin %16.7’si kiz %83.3’u erkektir. Alinan tedbir karari yas araliklarina gore incelendiginde 0-7 yas grubunun %24.1, 8-12 yas grubunun %25.9, 13-18 yas grubunun %50.0 oldugu bulgular arasindadir. Yas araliklariyla cocuklarin tedbir sebepleri arasindaki iliskiye bakildiginda 0-7 yas grubunun %46.2’si ve 8-12 yas grubunun %50.0’si ihmal, 13-18 yas grubunun %29.6’si suca suruklenme nedeniyle saglik tedbiri kararinin bulundugu saptanmistir. 2010 yilinda %100 oraninda istismar sebebiyle saglik tedbiri karari alindigi gorulurken, 2011 yilinda %50 oraninda suca suruklenme sebebiyle, 2012 yilinda %71.4, 2013 yilinda %52.4 ve 2014 yilinin ilk alti ayinda %37.5 oraninda ihmal sebebiyle saglik tedbiri kararinin alindigi gorulmustur. Hipotezlerimiz p<0.5 anlamlilik duzeyinde dogrulanmistir. Sonuc ve Oneriler Bu arastirmada Kirklareli Halk Sagligi Mudurlugunce saglik tedbiri karari bulunan cocuklarin profili incelendiginde, saglik tedbiri kararlarinin daha cok erkek cocuklari icin alindigi, en cok 13-18 yas grubu icin saglik tedbiri kararinin bulundugu, en cok ihmal sebebi ile saglik tedbiri kararlarinin alindigi sonucuna ulasilmaktadir. Saglik tedbiri kararlarinin yillara gore sebep ve kisi sayisi acisindan farkliliklar gosterdigi gorulmustur. Yillara gore saglik tedbiri kararlari incelendiginde 2010-2014 yillinin ilk 6 ayi arasinda ihmal sebebinin buyuk bir orani olusturdugu gorulmektedir. 2010 yilinda en cok istismar, 2011 yilinda suca suruklenme, 2012-2013 yillari ve 2014 yilinin ilk 6 ayinda ise en cok ihmal sebebiyle saglik tedbiri karari alindigi sonuclar arasindadir. Alinan tedbir karari sebeplerinin cinsiyet, yas ve yillar ile anlamli iliskisinin bulundugu saptanmistir. Ileriki zamanlarda orneklem sayisinin daha buyuk oldugu gruplarda calismalar yapilmasi daha saglikli sonuclar alinmasina ve literature katki saglamasina yardimci olabilir. Saglik Tedbiri karari bulunan 13-18 yas arasi cocuklara yonelik onleyici calismalar yurutulebilir. (Sportif aktivitelere yonlendirme, akranlarla iletisim konularinda egitim verme vb.) Ailelere yonelik cocuk ihmalini onleme amaciyla bilinclendirme calismalari yurutulebilir. Anahtar Sozcukler:Kirklareli, Saglik Tedbiri, Yas, Cinsiyet, Tedbir Sebebi