The Integrated Monitoring Area Lheebroekerzand-the Netherlands. Data of 1994

In dit rapport worden de resultaten van 1994 van het monitoringsprogramma uitgevoerd in het Lheebroekerzand te Drenthe, gepresenteerd. Het programma wordt uitgevoerd in het kader van de United Nations Economic Commission for Europe (UN/ECE) International Co-operative Programme on Integrated Monitoring of Air Pollution Effects on Ecosystems (ICP/IM). Het belangrijkste doel van dit rapport is om de gegevens van 1994, gevraagd voor de internationale database in Helsinki (Finland) te verzamelen en te presenteren en daarnaast ook additionele resultaten van onderzoek uitgevoerd in het Lheebroekerzand te publiceren. In 1994 bestond het biologische gedeelte van het monitoring programma uit een regelmatige inventarisatie van vogels, bladmineerders en vlinders evenals inventarisaties van de macrofauna aanwezig in het ven Kliplo en observaties aan naaldbomen ter bepaling van de vitaliteit. Het chemisch-fysische deel van het programma bestond uit meteorologische variabelen zoals temperatuur, luchtvochtigheid, hoeveelheid neerslag en instraling samen met chemische analyses van lucht, neerslag, mossen, bladeren, naalden en venwater. Er kan nog geen interpretatie van de resultaten van deze variabelen plaats vinden tot dat meer gegevens over een langere periode beschikbaar komen. De monitoring activiteiten die volgens de ICP/IM manual uitgevoerd dienen te worden en die mogelijk zijn in het Lheebroekerzand worden allen verricht met uitzondering van de programmas Trunk epiphytes, Aerial green algae en Soil water chemistry. Voor de ontwikkeling en uitvoering van deze programmas in het Lheebroekerzand was in 1994 geen capaciteit beschikbaar. Voortgang en conclusies die getrokken kunnen worden uit de Nederlandse bijdrage aan het UN/ECE-integrale monitoring programma zijn: 1) Meer capaciteit is noodzakelijk om het programma te continueren. 2) De inrichting en ontwikkeling van het meetgebied is nog niet afgerond, verbeteringen en toevoegingen als boven vermeld moeten nog plaats vinden. 3) Meerdere jaren van monitoring zijn nodig om uit de resultaten van monitoring van bladmineerders en vlinders duidelijke conclusies te kunnen trekken betreffende de toepasbaarheid van dit type onderzoek. 4) Meer capaciteit is noodzakelijk om de verzamelde data te interpreteren en evalueren. 5) Publicatie van dit rapport is in een te vroeg stadium gepland omdat gegevens van meerdere monitoring-programmas nog niet beschikbaar zijn.