Hiện trạng môi trường phóng xạ khu vực huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang

Tom tắt: Nghien cứu trinh bay hiện trạng kiểu phong xạ tự nhien moi trường trong nha va moi trường lam việc của người dân khu vực huyện Đồng Văn, tỉnh Ha Giang thong qua nồng độ khi radon ( 222 Rn va 220 Rn) trong khong khi. Người dân địa phương co tập quan canh tac ngay tại cac thung lũng, hố sụt karst va sống trong cac căn nha trinh tường, một kiểu nha kin, ẩm thấp, it lưu thong khong khi. Kết quả khảo sat cho thấy khong khi ở cac hố sụt va long chảo karst co nồng độ 222 Rn dao động từ 30 - 98 Bq m -3 va nồng độ 220 Rn dao động 37 - 406 Bq m -3 , tương ứng với tổng liều chiếu 0,6 - 4 mSv năm -1 , cao hơn 1 - 4 lần giới hạn liều chiếu theo khuyến cao của IAEA (1996). Moi trường khong khi trong nha trinh tường truyền thống co nồng độ 222 Rn la 0 - 101 Bq m -3 va 220 Rn la 86 - 535 Bq m -3 , tương ứng với tổng liều chiếu 9,6 - 45,4 mSv năm -1 , cao gấp 9 - 45 lần giới hạn liều do IAEA khuyến cao. Đối sanh nồng độ khi radon trong nha trinh tường với cac nha xây bằng vật liệu hiện đại (gạch nung, sắt thep, be tong, tường voi xi măng) cho thấy nồng độ 222 Rn (0 - 115 Bq m -3 ) va 220 Rn (0 - 37 Bq m -3 ) trong cac ngoi nha xây bằng vật liệu hiện đại thuộc ngưỡng an toan so với quy chuẩn phong xạ trong nha 200 Bq m -3 (QCVN 7889:2008) va 150 Bq m -3 (EPA, 2003) đối với 222 Rn; nồng độ nay tương ứng với tổng liều chiếu 0 - 6,2 mSv năm -1 , cao co thể tới 6 lần giới hạn liều chiếu (IAEA). Nhin chung, nồng độ va tổng liều chiếu trong do khi radon ( 222 Rn va 220 Rn) với moi trường nha ở khu vực huyện Đồng Văn tương đối cao, đặc biệt trong cac nha trinh tường truyền thống. Từ khoa: Đồng Văn, phong xạ, radon, thoron, liều chiếu.