G20 ÜLKELERİNDE CO2 EMİSYONU VE ENERJİ TÜKETİMİNİN SOSYAL VE EKONOMİK DEĞİŞKENLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Ekonomide yasanan gelismeler, nufus ve sanayide yasanan artislar cevresel sorunlarin yasanmasina yol acmaktadir. Ekonomik gelisim, saglik ve cevresel alanlarda bircok problemi de beraberinde getirmektedir. Bu calismada CO2 emisyonu ve enerji tuketiminin saglik, nufus ve buyumeyle olan iliskisi incelenmistir. G20 ulkelerinin ele alindigi calismada panel veri analizi yonteminden yararlanilmistir. Ele alinan degiskenler icin iki ayri model kurularak analiz yurutulmustur. CADF birim kok testi ile serilerin birinci dereceden butunlesik oldugu belirlenmistir. Degiskenler arasindaki uzun donemli iliskinin incelenmesi icin ikinci nesil testlerden Gengenbach, Urbain ve Westerlund Panel Esbutunlesme Testi (2016) uygulanmis ve degiskenler arasinda uzun donemli bir iliski tespit edilmistir. Calismada son olarak ise Dumitrescu-Hurlin panel nedensellik testi yapilmistir. Yapilan nedensellik testi icin birinci modelde, CO2 emisyondan, saglik harcamalarina, nufus artisindan CO2 emisyonuna ve CO2 emisyondan kisi basina GSYH'ya dogru yek yonlu nedensellik saptanmistir. Ikinci modelde ise nufustan enerji tuketimine ve kisi basina GSYH'dan enerji tuketimine dogru tek yonlu nedenselligin oldugu bulunmustur.