قرائت، بازخوانی و بررسی کتیبههای کوفی کاروانسراهای خراسان رضوی
2021
بیان مسئله:کتیبههای کوفی در معماری اسلامی از شاهکارهای جهان اسلام و ایران به شمار میآیند. اگرچه برخی از کاروانسراهای خراسان رضوی از نظر تزیینات و معماری جزو بناهای فاخر محسوب میشوند، اما قدمت بعضی از این بناها چندان مورد واکاوی قرار نگرفتهاند. کتیبههای بناها معمولا یکی از شاخصترین عناصر معماری است که از زوایای مختلف یک محقق را رهنمون میشود. بنابراین لازم دانسته شد کتیبههای مورد مطالعه از جمله از نظر نگارش، اهداف و انواع خطوط مورد بررسی قرار گیرد و تأثیر آنها بر هویت بناهای مورد مطالعه مشخص شود.هدف پژوهش: در این مقاله سعی شده است کتیبهها بهصورت مقایسة تطبیقی بررسی و کتیبههای خوانده نشده را قرائت و خوانش نادرست برخی از کتیبهها را اصلاح نماییم. بر همین اساس نگارندگان با رویکردی انتقادی نسبت به قرائت کتیبهها و با بهرهگیری از متون و اسناد باقیمانده تلاش کردند تا در بازآفرینی کتیبههای رباط ماهی و تعیین قدمت برخی از بناها پیشنهاداتی ارائه دهند.روش پژوهش: پژوهش حاضر با روشهای پیمایشی و تاریخی تدوین شد؛ ابتدا آثار کتیبهها با بررسیهای پیمایشی دادهها ثبت و ضبط شد. سپس در رویکرد تاریخی با کار کتابخانهای، بررسی منابع دست اول، اسناد و مدارک عکاسان گذشته و سپس با تحلیل و طبقه بندی دادهها تلاش شد وقایع گذشته، بهطور دقیق شناسایی تا هویت تاریخی، سیاسی، اقتصادی این بناها روشنتر شوند.نتیجهگیری: در این جستار روشن شد ساختار نگارشی کتیبههای کوفی براساس خطوط کوفی اولیه بوده و از شیوه و تنوع متعددی برخوردار هستند. همچنین هنرمندان کتیبهها در بیان پیامهای خود از عنصر تزیین بهرهگرفتهاند. قرارگیری این کتیبهها در فضاهای تعیینشده سنخیت و هماهنگی زیادی با بناهای خود دارند و از اهداف نگارش، بهرهگیری مذهبی از آنهاست. در نهایت با قرائت صحیح و بازخوانی برخی از کتیبهها، برای تاریخگذاری کاروانسراهای زیارت، ماهی و شرف پیشنهاداتی ارائه شد.
- Correction
- Source
- Cite
- Save
- Machine Reading By IdeaReader
0
References
0
Citations
NaN
KQI