سنتز نانو ذرات بر پایه سورفکتنت حاوی اسانس Mentha piperita L. و Mentha pulegium L. بهمنظور بررسی رهایش اسانس و فعالیت آنتیاکسیدانی

اسانس‌ها ترکیب‌هایی بسیار فرار هستند. انکپسوله کردن اسانس درون حامل دارویی باعث کاهش فراریت اسانس، کاهش اکسیدشوندگی و افزایش بازدهی اثرگذاری اسانس می‌شود. هدف از این تحقیق ساخت نانونیوزوم زیست سازگار حاوی اسانس نعناع (Mentha piperita L.) و پونه (Mentha pulegium L.) و توسعه سامانه گیاهی-دارویی با میزان بارگذاری مناسب می‌باشد. از این‌رو، اثر مقدار و نوع سورفکتنت و همچنین مقدار فسفولیپید بر روی فرمولاسیون‌های مختلف نیوزومی بررسی شد. در ادامه با بررسی اثر اسیدیته بافر هیدراته کننده در pHهای 4/7 (خنثی)، 5 (اسیدی) و 9 (بازی) فرمولاسیون بهینه از نظر درصد بارگذاری اسانس معرفی شد. همچنین سینتیک رهایش اسانس در بافر PBS و دو pH، 7.4 (سلول سالم) و 4/5 (سلول سرطانی) و همچنین در دو سطح دماهای 37 (شرایط فیزیولوژیک) و 42 (سلول سرطانی) درجه سلسیوس بر رهایش سامانه حاوی اسانس‌ بررسی شد. فرمولاسیون‌های مختلف نیوزومی با استفاده از روش هیدراتاسیون فیلم نازک تهیه شد و اندازه ذرات، مورفولوژی، پتانسیل زتا و برهم‌کنش شیمیایی مشخصه‌یابی شد و بعد خاصیت آنتی‌اکسیدانی نانوذرات با روش مهار رادیکال DPPH ارزیابی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که فرمولاسیون نیوزومی حاوی فسفاتیدیل کولین سویا، کلسترول و توئین 60 بارگذاری شده با اسانس نعناع یا پونه با غلظت mg/mL5/0، هیدراته شده با PBS در 9=pH بیشترین بازدهی بارگذاری را نشان داده‌است. میزان اسانس بارگذاری شده برای اسانس نعناع و پونه به‌ترتیب 61.36% و 74.31% می‌باشد. ذرات به‌صورت کروی با اندازه کمتر از 80 نانومتر و آنیونی می‌باشند. همچنین میزان رهایش اسانس در شرایط اسیدی و دمای 42 درجه سلسیوس بیشتر از شرایط فیزیولوژیک می‌باشد که نشان می‌دهد فرمولاسیون تهیه شده حساس به دما و pH می‌باشد. نتایج حاصل از آنالیز طیف مادون قرمز نشان داده است که بین اسانس و نیوزوم برهم‌کنش شیمیایی رخ نداده است و بارگذاری اسانس درون نیوزوم‌ها به‌صورت فیزیکی بوده است. همچنین خاصیت آنتی‌اکسیدانی اسانس طی درون‌گیری حفظ شده‌است.