XXXX ÇOK AMAÇLI DESTEK MERKEZİNE BAŞVURAN SURİYELİ MÜLTECİ KADINLARLA SAĞLIK EĞİTİMİ ÇALIŞMALARI

Giris & Amac Goc surecinde multeciler kulturel, ekonomik, psikolojik, politik uyusmazlik ve catismalarin icinde yasamlarini surdurmektedirler.  Ulkelerindeki ic savas nedeniyle 2012 yilindan itibaren Suriyeli multecilerin Turkiye’ye gelisi baslamistir. Agustos 2019 itibari ile ulkemizde Suriye’den goc eden 3.649.750 kisinin bulundugu, toplam sayinin %15’inin (548.134) ise Istanbul’da ikamet ettigi bildirilmektedir. Multecilerin karsilastiklari sorunlari cozmek icin kamu ve sivil toplumda cesitli politikalar, hizmetler uretilmektedir. Saglik hizmetlerinden yararlanmayi ve olumlu saglik davranislari gelistirmeyi hedefleyen saglik egitimleri bu calismalar icerisinde onemli bir yer tutmaktadir. XXXXXX Cok Amacli Destek Merkezi (CADM) Suriyeli multecilere psiko-sosyal ve hukuksal destek sunulan, multecilerin bilgilendirildigi atolyeler, seminerler yapilan bir merkezdir. Bu kapsamda Ocak 2015- Haziran 2018 arasinda kadinlara (1938), cocuklara (44) ve erkeklere (115) yonelik saglik semineri/saglik kampanyasi yapilmis ve 2097 Suriyeli multeci bu etkinliklere katilmistir. Bu calismada, XXXXXX CADM’e basvurmus Suriyeli multeci kadinlarla XXXXXX Tip Fakultesi Halk Sagligi Anabilim Dali’nin (TFHSAD) yuruttugu saglik egitimlerinin tanitilmasi ve egitim surecindeki gozlemlerin paylasilmasi amaclanmistir. Gerec & Yontem Geriye donuk, tanimlayici ve niteliksel yontemle yapilan bu arastirmada 06.11.2015-09.08.2019 tarihleri arasinda XXXXX CADM’de XXXXX TFHSAD tarafindan Suriyeli multeci kadinlara yonelik gerceklestirilen ve egitim gozlem formu ile izlenmis olan 50 egitim oturumuna iliskin veriler degerlendirilmistir. Egitimler yaklasik iki haftada bir olup, 60 dakika surmektedir. Her egitime biri sunum, digeri gozlem yapmak uzere iki asistan hekim katilmakta, bir cevirmen esliginde sunum yapilmaktadir.  Egitim sirasinda gozlem formu ile egitime katilan kisi sayisi, konusu, suresi, egitimin veriminin artirilmasi icin neler yapilabilecegi, multecilerin sordugu sorular vb. kayit altina alinmaktadir. Katilimcilar genellikle U duzeninde oturmaktadir. Arastirma icin gerekli etik kurul izni alinmistir. Bulgular Egitimlere ortalama 16±6 (ortanca:16,5 ve 6-35) kadin katilmaktadir. Gozlem formlarinin dolduruldugu 50 saglik egitimi 842 kisiye verilmistir. Konular multecilerin istek, ihtiyac ve sorulari dogrultusunda belirlenmektedir. Katilimcilar Turkce bilmemelerine ragmen egitimlere oldukca ilgi gosterdiler. Egitimlerde bulasici hastaliklar ve korunma yollari (20 egitim, 307 katilimci) , ureme sagligi (16 egitim, 241 katilimci) , kronik hastaliklar (14 egitim, 294 katilimci) konulari anlatilmistir. Kadinlara anlatilan konularla ilgili  hizmet alabilecekleri yerler hakkinda bilgiler verilmistir. Egitimlere katilan kadinlar gunluk hayatta sik karsilastiklari saglik sorunlariyla ilgili sorular sormakta, grup icinde kendi tecrubelerini ve bilgilerini paylasmaktaydilar.  “Suriye’de asilanmisti, 5 yasindaki cocugumun asilarini nasil devam ettirebilirim ”, “ 5 aylik hamileyim asilarimi nerde yaptirabilirim ” gibi sorular olumlu saglik davranislarina isaret ederken, “ ishalde siviya ek antibiyotik de verelim mi ”, “ lavanta yagi bit icin iyi gelir mi ”, “ vajinal dus sampuanla yapilir mi gibi ” gibi sorular ise degismesi gereken bilgiler olarak dikkat cekici idi. Sonuc ve Oneriler Yurutulen egitim etkinliklerinin bulgulari Suriyeli multeci kadinlarin saglik bilgisine ve saglik hizmetlerine erisimde sorun yasadiklarini gostermektedir. Bu nedenle multecilere yonelik saglik egitimi etkinliklerinin surdurulmesinin gerekli ve onemli oldugu soylenebilir. Anahtar kelimeler: Saglik, Saglik egitimi, Saglik bilgisi, Suriye, Multeci