Aantal consulten, behandeltijd en effectiviteit in de eerstelijnsdiëtetiek: resultaten van het DIEET-project

Inleiding Dit artikel beschrijft het aantal consulten, de behandeltijd en de effectiviteit van de dieetbehandeling in de eerste lijn. Methode In het landelijke prospectieve, observationele DIEET-project (DIetetiek Effectief En Toekomstbestendig) zijn karakteristieken vastgelegd van clienten die behandeld werden voor overgewicht, diabetes type 2 (DM2), hypercholesterolemie, ondervoeding en hypertensie. Dit gebeurde bij aanvang van de dieetbehandeling en na 9 maanden (voor het aantal en het soort consulten en de behandeltijd). De effectiviteit werd bepaald met van tevoren opgestelde criteria voor veranderingen in gewicht, BMI en/of medicatie. Verschillen in het mediane aantal consulten en de behandeltijd tussen mannen en vrouwen, tussen clienten met een Nederlandse achtergrond en een migratieachtergrond, en tussen clienten met verwijzing en via directe toegankelijkheid, werden getoetst met de Mann-Whitney U-test. Dit gebeurde tussen SES-groepen en primaire diagnoses met de Kruskall-Wallis-test met post hoc Dunns paarsgewijze vergelijking met Bonferroni-correctie. Tussen effectief en niet-effectief behandelde clienten gebeurde dit met de Mann-Whitney U-test. Een multivariabele logistische regressie werd uitgevoerd met effectiviteit als uitkomst en het aantal consulten en de behandeltijd als verklarende variabelen. Deze werden gecorrigeerd voor de karakteristieken van de client (tweezijdige alfa=0,05). Resultaten 605 clienten voldeden aan de inclusiecriteria; van 393 clienten waren gegevens beschikbaar. De gemiddelde leeftijd was 55,5 ± 14,5; 59% was vrouw. Primaire verwijsdiagnoses waren overgewicht (48%), DM2 (35%), hypercholesterolemie (9%), ondervoeding (6%) en hypertensie (2%). Na 9 maanden was 41% nog onder behandeling. Het mediane aantal consulten was 5 (IQR: 3-6), de mediane behandeltijd was 180 min (IQR: 135-225), waarvan 81% directe tijd. 39% van de clienten had een langere behandeltijd dan de 180 minuten die vergoed worden binnen de basisverzekering. Clienten met overgewicht hadden meer consulten dan clienten met DM2 (5 (3-7) versus 4 (3-6); p=0,02) of hypercholesterolemie (4 (3-5), net niet significant, p=0,10). Het verschil in behandeltijd tussen de verschillende SES-groepen was net niet significant: hoge SES 170 min (IQR: 105-210) versus lage/midden SES 180 min (IQR midden-SES 135-230, IQR lage SES 105-210), p=0,08. 47% van de behandelingen was effectief. Clienten met een effectieve behandeling hadden 1 consult meer en een 15 minuten langere behandeltijd dan clienten zonder effectieve behandeling (p=0,02 en p=0,05). Conclusie Het mediane aantal consulten was 5 (IQR: 3-6), de mediane behandeltijd bedroeg 180 min (IQR: 135-225). Het verschil in consulten en behandeltijd tussen clienten met een effectieve en een niet-effectieve behandeling was 1 consult en 15 minuten. Of extra consulten of behandeltijd de effectiviteit van de dieetbehandeling in de praktijk verhogen, moet nader worden onderzocht.