شبیهسازی پلوم رودخانه اروند و بررسی اثر باد و دبی رودخانه بر ساختار آن با استفاده از مدل اقیانوسی هیدرودینامیکی سهبعدی FVCOM

پلوم رودخانه اروند که اصلی‌ترین منبع آب شیرین برای خلیج فارس بوده و حوضه آبریز آن سکونت‌گاه حدود 54 میلیون نفر انسان در منطقه است، از پدیده‌های مهم در مناطق ساحلی است. رودخانه اروند مرز دو کشور ایران و عراق بوده و پلوم آن در خلیج فارس در قلمرو سه کشور ایران، عراق و کویت شکل می‌گیرد. این موضوع به‌همراه مشکلات سیاسی و امنیتی منطقه و همچنین کم‌عمق بودن دهانه رودخانه، علت کمبود اندازه‌گیری‌های میدانی در منطقه و ناشناخته ماندن دبی رودخانه اروند است. با وجود مشکلات ناشی از کمبود داده‌های میدانی، این مطالعه از جدی‌ترین تلاش‌ها برای درک ساختار پلوم این رودخانه مهم می‌باشد. در این تحقیق چرخش آب و دما و شوری خلیج فارس با استفاده از مدل FVCOM مدل‌سازی شد. سپس حساسیت ساختار سطحی پلوم رودخانه اروند نسبت‌به تغییرات دبی و باد مورد بررسی دقیق‌تر قرار گرفت. به این منظور 14 حالت مختلف باد به‌علاوه 8 حالت مختلف دبی به مدل اعمال شد. نتایج نشان داده که پلوم رودخانه اروند از نوع "پلوم گسترده در سطح" بوده و حساسیت بالایی نسبت‌به تغییرات باد دارد. افزایش سرعت باد عموما سبب کاهش مساحت پلوم شد. حالت‌های مختلف باد سبب ایجاد سه نوع پلوم در دهانه این رودخانه شد. در نوع اول پلوم به سمت سواحل شمال‌غربی خلیج فارس و در نوع سوم به سمت سواحل کویت منحرف می‌شود. در نوع دوم پلوم در امتداد مسیر ورود آب رودخانه به دریا حرکت کرده و به طرفین منحرف نمی‌شود. این جابجایی پلوم صرفا به دلیل جابجایی توده آب سطحی است.