بررسی نقش آزمایشگاه و آنتیژن در تکرارپذیری نتیجه آزمون ممانعت از هماگلوتیناسیون ویروس بیماری نیوکاسل

آزمون ممانعت از هماگلوتیناسیون (HI) یک روش رایج در آزمایشگاه‌های دامپزشکی می‌باشد که دارای حساسیت پایین و ویژگی بالایی در تعیین سطح آنتی‌بادی می‌باشد. هدف این مطالعه بررسی تکرارپذیری آزمون HI در بین آزمایشگاه‌های دامپزشکی و تعیین آنتی‌ژن مناسب برای آزمون HI بود. دو مطالعه در این تحقیق صورت پذیرفت. در مطالعه اول 60 نمونه سرم در چهار گروه شامل گروه سرم‌های تیتر منفی، تیتر پایین، تیتر متوسط و تیتر بالای نیوکاسل انتخاب شد. همچنین جهت ارزیابی تکرارپذیری نتایج آزمون HI هشت جفت سرم تکراری از هر چهارگروه سرمی انتخاب گردید. سرم‌ها به یازده آزمایشگاه مختلف دامپزشکی در کشور که سهم بالایی در انجام آزمون HI داشتند، ارسال گردید و از آنها درخواست شد با روش رایج آزمایشگاه تیتر HI نیوکاسل را تعیین کنند. در مطالعه دوم 41 نمونه سرم با استفاده از پنچ آنتی‌ژن (کلون‌لاسوتا، لاسوتا، B1 ، آنتی‌ژن تجاری، آنتی‌ژن آزمایشگاهی) برای آزمون HI مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج مطالعه اول نشان داد که اکثر آزمایشگاه‌ها توانایی شناسایی تیترهای بالا را دارند ولی در تعیین تیترهای صفر، پایین و متوسط تفاوت قابل توجهی دارند. همچنین براساس نتایج هر یک از آزمایشگاه‌ها مشخص شد که تکرارپذیری نتایج HI در داخل یک آزمایشگاه نیز پایین است . در مطالعه دوم بهترین آنتی‌ژن از لحاظ یکسان بودن پاسخ‌ها در آزمون HI آنتی‌ژن لاسوتاکلون می‌باشد. این اولین مطالعه کنترل کیفی آزمون HI در ایران می‌باشد. نتایج نشان داد که کیفیت انجام HI در سطح قابل قبولی نیست و سازمان دامپزشکی و مراکز تحقیقاتی برای استاندارد‌سازی این آزمون برنامه‌ریزی نمایند.