Drugs of abuse and tranquilizers in Dutch surface waters, drinking water and wastewater : Results of screening monitoring 2009

In oppervlaktewater van de Rijn en de Maas zijn lage concentraties aangetoond van twaalf stoffen die zijn opgenomen in de Opiumwet. Het gaat om stoffen uit de groepen amphetaminen, slaap- en kalmeringsmiddelen (barbituraten en benzodiazepinen) opiaten en cocaine. De meeste van deze stoffen worden verwijderd of sterk in concentratie verlaagd tijdens de drinkwaterzuivering. In het drinkwater worden uiteindelijk nog drie stoffen aangetroffen, allen barbituraten. De concentraties zijn zeer laag (maximaal 12 nanogram per liter). Hiermee worden de gezondheidskundige risiconormen voor drinkwater niet overschreden. Het is raadzaam om de aanwezigheid van deze stoffen in het watersysteem te blijven volgen met het oog op mogelijke effecten op de volksgezondheid op lange termijn. Daarnaast wordt aanbevolen om de mogelijke effecten op het ecosysteem te onderzoeken. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM, in opdracht van de VROM-Inspectie van het ministerie van Infrastructuur & Milieu. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met KWR Watercycle Research Institute en het Research Institute for Pesticides and Water van de Spaanse Universiteit Jaume I. In totaal zijn 65 watermonsters onderzocht op de aanwezigheid van 37 verschillende drugs en afbraakproducten. Behalve oppervlaktewater en drinkwater is ook stedelijk afvalwater onderzocht. De aangetroffen stoffen konden worden opgespoord dankzij geavanceerde meettechnieken die sinds kort beschikbaar zijn, maar zijn waarschijnlijk al aanwezig in het watersysteem sinds mensen ze gebruiken. Een substantieel deel van de onderzochte stoffen in de Maas en Rijn komt vanuit het buitenland. Vervolgens draagt ook het afvalwater van rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland hieraan bij. De gevonden concentraties in Nederlands afvalwater zijn van dezelfde ordegrootte als de concentraties in andere West-Europese landen. Met behulp van de gemeten concentraties was het mogelijk om de cocaine consumptie in een aantal steden te schatten en met elkaar te vergelijken.