Betrokkenheid van Nederlandse bedrijven bij transnationale grondverwerving en pacht : een eerste verkenning

Vooral sinds de scherpe stijging van de voedselprijzen in 2007/2008 is er een sterk toegenomen belangstelling van landen en bedrijven om grond in andere landen in gebruik te nemen voor de productie van landbouwgewassen, zowel voor voedselgewassen als voor biobrandstoffen. Het gaat om zeer grote oppervlaktes cultuurgrond, met soms vergaande consequenties voor de plaatselijke bevolking. Naast China en de olierijke maar ‘voedselarme’ landen in het Midden Oosten zijn ook Europese bedrijven actief op dat terrein. Het is onduidelijk in hoeverre Nederlandse bedrijven bij dit fenomeen zijn betrokken. Nederland heeft een lange geschiedenis ten aanzien van het gebruik van landbouwgrond in het buitenland, denk aan de plantages in de Nederlands kolonien, de grootscheepse emigratie na de Tweede Wereldoorlog maar ook de (neven)vestigingen van landbouwbedrijven in Oost-Europa en groente en bloementeelt in Oost-Afrika. Het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie heeft het LEI gevraagd een verkennend onderzoek uit te voeren naar het areaal grond dat Nederlandse bedrijven in bezit of gebruik hebben in het buitenland en de omvang van de Nederlandse investeringen in grond in de wereld.