Kolorektal Kanser Tanısı Alan Premenopozal Kadınlarda Adjuvan Kemoterapiye Bağlı Amenore Sıklığı ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi

Son yillarda kolorektal kanser insidansi 50 yas altindaki kisilerde artmaktadir. Kuratif cerrahi sonrasi (adjuvan) kemoterapi uygulanmasi evre III ve yuksek riskli ever II kolorektal kanserde standart tedavi yontemidir. Kolorektal kanserde kullanilan adjuvan kemoterapi protokollerinin gonadotoksik etkileri ile ilgili veriler kisitlidir. Calismamizda reproduktif cagda kolorektal kanser tanisi alan kadin hastalarda, adjuvan kemoterapiyle iliskili amenore sikliginin ve kalici amenore riskini artiran faktorlerinin belirlenmesi amaclanmistir. Calismaya Hacettepe Universitesi Tip Fakultesi Onkoloji Hastanesi, Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Egitim ve Arastirma Hastanesi, Ankara Numune Egitim ve Arastirma Hastanesi ve Ankara Ataturk Egitim ve Arastirma Hastanesi’ne basvuran evre I, II ve III kolorektal kanser tanisi alan 50 yasin altindaki kadin hastalar dahil edildi. Uygun ozelliklere sahip olan hastalara poliklinikte anket uygulandi. Pelvik radyoterapi alan hastalar calismadan dislandi. Calismaya katilan 60 hastanin ortalama yasi 40 saptandi. On bir hastaya sadece cerrahi tedavi uygulanmisti, 22 hasta sadece florourasil (5- FU) ve 27 hasta florourasil+ oksaliplatin iceren adjuvan kemoterapi almisti. Kemoterapi aldiktan 1 yil sonra kalici amenore gorulme sikligi tum grupta %20, 5- FU iceren kemoterapi alanlarda %18 ve oksaliplatin iceren kemoterapi alanlarda %22 saptandi (p= 0,727). Yasa gore amenore sikligi incelendiginde 44 yasin altindaki hastalarda %3,5, 44 yas ve uzerindeki hastalarda %42,8 bulundu. Cok degiskenli analizde yasin 44 ve uzerinde olmasinin (HR 29,4, %95 CI 2,8-311) ve ilk adet yasinin 14 ve uzerinde olmasinin (HR 5,5, %95 CI 0,8-36) kalici amenore riskini anlamli olarak artirdigi goruldu. Bu calismada kolorektal kanser tedavisinde uygulanan 5- FU ve oksaliplatin iceren adjuvan kemoterapi protokolleri arasinda kalici amenore sikligi acisindan fark bulunmamistir. Yasin 44 ve uzerinde olmasi, ilk adet yasinin 14 ve uzerinde olmasi kemoterapi sonrasi kalici amenore riskini arttiran faktorlerdir. Erken evre kolorektal kanserli kadinlar bu bilgiler isiginda infertilite riski ve fertilite koruyucu onlemler konusunda bilgilendirilmelidir.