بررسی فون حشرات گالزای گونه های مختلف درختان بید و محاسبه شاخص های شباهت بین مناطق مختلف در استان آذربایجان غربی

تشکیل گال یکی از شکل­های مختلف خسارت حشرات و کنه­ها در گیاهان است. بررسي آفات گال‌زای درختان بيد در قالب اجراي طرح تحقيقاتي جمع‌آوری و شناسايي فون آفات بيد و دشمنان طبيعي آنها در استان آذربايجان غربي طي سال‌های 1389-1393 انجام شد. از اواخر ارديبهشت تا مهرماه هرسال نمونه­برداری هر 15 روز یک‌بار از گونه­های بید در هر یک از مناطق موردبررسی انجام شد. براي اين منظور پايه­هايی از هر یک از گونه­های بيد انتخاب و 4 شاخه از هر درخت در چهار جهت اصلی جغرافيايي بررسي و گال‌های حشرات گالزا به تفکیک شمارش شدند. محاسبات آماری با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 19) انجام شد. همچنين مقاومت و حساسيت گونه­هاي مختلف بيد به دو گونه از آفات مهم گالزا در ايستگاه ساعتلو شامل زنبور گال‌زای بيد و پشه گال‌زای بيد تعيين شد. نتایج نشان داد که گونه­های مختلف بید در منطقه موردحمله‌ی 10 گونۀ حشره­ی گال­زا قرار­می­گیرند. همچنین نتایج حاصل از بررسی مقاومت گونه­های مختلف بید نشان داد که گونۀ Salix excels a S.G. Gmel و S. triandra Linnaeus به ترتیب دارای بیشترین حساسیت به زنبور گال­زای بید Pontania vesicator Bremi-Wolf و پشه­ گال­زای Rabdophaga heterobia Loew. بودند. بیشترین مقدار شاخص شباهت در گونه­های گال­زای مرتبط با این درختان در دو منطقه­ی دره­ی خان (ارومیه- دره قاسملو) و اطراف سلماس برآورد شد.