Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi Anayasa Mahkemesi Yaklaşımı

16 Nisan 2017 tarihinde yapilan ve Turkiye’ye baskanlik hukumet modelini getiren Anayasa degisiklikleri, Turkiye’nin yuz yili asan parlamenter hukumet modeli uygulamasinda radikal kirilmalara yol acmistir. Ne var ki bu kirilma yeni bir anayasal duzene gecis suretiyle gerceklesmemis; mevcut anayasal duzenin uzerinde baskanlik sistemini isler hâle getirmekle sinirli degisiklikler ve eklentiler ile kendini gostermistir. Turkiye, parlamenter hukumet modeline sahip bir anayasal duzeni terk etmeden baskanlik hukumet modelini sisteme entegre etmistir. Zaten sorunlu bir isleyise sahip anayasal duzen, bu nedenle daha cok sorun uretmeye baslamistir. Bu sorunlarin basinda Cumhurbaskanligi Kararnamelerinin hukuki rejimi gelmektedir. Anayasa degisikliklerine giden surecte siyasal aktorlerin aciklamalari, degisiklik metninin gerekceleri, degisikliklerin TBMM’de gorusulmesi sirasindaki aciklamalar, yapilan degisikliklere gore girisilen yasal uyum calismalarinin seyri, doktrindeki yaklasim ve nihayet degisiklik metninin semantigi birbiriyle celisik oldugundan bu durum genelde yeni hukumet modeline dair anayasal kurgunun, ozelde ise Cumhurbaskanligi Kararnamelerinin rasyonel analizini ciddi bir sekilde zorlastirmistir. Anayasa Mahkemesi, 22 ve 23 Ocak 2020 tarihlerinde verdigi uc karar ile Cumhurbaskanligi Kararnamelerine dair anayasal cerceveyi tayin etmeye ve bu kararnameleri Anayasa’nin yetki ve iktidar haritasina rasyonel bir sekilde oturtmaya calismistir. Bu makalede once Cumhurbaskanligi Kararnamelerinin hukuki rejimi analitik bir yontemle ortaya konmaya calisilmis; ardindan Anayasa Mahkemesinin kararlari analiz edilerek bu kararlardaki hukuki argumantasyon, yontem ve ulasilan sonuclarin degerlendirmesi yapilmistir. Sonuc olarak ise kararlarin rasyonellestirme cabasinin basarili olup olmadigi ortaya konmaya calisilmistir.