Türkiye’de Yayılış Gösteren Carex L. (Ayakotu) Taksonlarının Tür Epiteti Etimolojisi

Sazlar olarak bilinen, Bilimsel Turkce Adi ayakotu olan Carex L., Turkiye’de do g al yayili s gosteren 157 takson ile Cyperaceae (Hasirotugiller) familyasinin en buyuk cinsidir. Carex sozcu g unun etimolojik siniflandirmasinda, eski I ngilizce dilinde “ secg " yani saz olarak kullanimi ve Gotik Almanca da ise kenari keskin anlaminda “sagjaz” kelimesiyle ifade edildi g i gorulmu s tur. Bu iki orne g e bakildi g inda bir bitki cinsine farkli ulkelerde farkli dillerde isimler verildi g i gorulmektedir. Dunyada yakla s ik 2000 ile temsil edilen bir cinsin, sadece cins isminin bile farkli dillerde farkli kelimeler ile ifade ediliyor olmasi bu cins hakkinda bilimsel bilginin do g ru geli s mesine engel te s kil etmektedir. Bilim insanlari ortaya cikan bu kari s ikli g i gidermek adina, ortak bir isimlendirme sistemi geli s tirmi s lerdir. Ba s langicta bilimsel isimler co g unlukla Klasik Yunanca veya Latince kelimelerinden turetilmi s tir. Bu tur isimler genellikle, ali s ik olmayanlarin kulaklarina karma s ik veya garip gelebilir. Bilimsel isimlerde kullanilan ifadelerin anlaminin bilinmesi, bilimsel isimlerin en iyi s ekilde akilda kalici ve anla s ilir olmasinda onemli bir etkendir. Ancak klasik dillerin (ve ozellikle de Latince) giderek azalan genel bilgisi, bu bilimsel isimlerin anlamini eri s ilmez kilmaktadir. Bu makalede, Turkiye’de yayili s gosteren Carex cinsine ait turlerin bilimsel olarak anla s ilmasini kolayla s tirmak amaciyla verilen tur epitetlerinin Turkce anlamlari ve turler arasindaki ili s ki etimolojik acidan irdelenmi s tir. Cali s manin sonucunda Carex cinsine ait 157 taksonun gecerli isimleri ve sinonimleri de g erlendirilmi s , isimlerin %61’nin turlerin morfolojik ozelliklere dayali olarak verildi g i gorulmu s tur.