Nucleocytoplasmic Transport Defects: Cause or Consequence in Neurodegeneration and Aging?

Cekirdek, hucrenin gen ekspresyonunun duzenlenmesinde kritik rol oynayan cok onemli bir organeldir. Nukleer zar icerisinde gomulu bulunan nukleer por kompleksleri (NPK) hucredeki en buyuk protein kompleksleridir ve nukleoporin (Nups) olarak adlandirilan 30'dan fazla farkli proteine sahiptir. Bu yapilar, RNA'nin ve nukleer import veya export sinyalleri tasiyan spesifik proteinlerin cift yonlu olarak tasiniminin kontrolunde onemli rol oynarlar. Ozellikle de noronlar gibi uzun omurlu hucrelerde, genomik butunlugunun korunmasi ve DNA onarim mekanizmalarinin islevlerinin yerine getirebilmesi icin nukleositoplazmik transport isletiminin giderek biriken ic ve dis hasarlardan korunmasi ozel bir oneme sahiptir. Son calismalar, nukleer zardaki ve NPK bilesenlerindeki degisikliklerin hem fizyolojik yaslanma hem de toksik protein agregatlari ile karakterize olan norodejeneratif hastaliklarda nukleositoplazmik transport bozukluklarina yol acabilecegine isaret etmektedir. Bununla birlikte, bozulmus nukleositoplazmik tasinimin bu problemlerin nedeni mi yoksa sonucu mu oldugu konusu hala belirsizligini korumaktadir. Bu derlemede, nukleositoplazmik transport kusurlarinin altinda yatan molekuler mekanizmalarin ozetlenmesi amaclanmistir. Bu bilgiler, fizyolojik ve patolojik durumlarda gozlenen ortak mekanizmalara iliskin ongoru saglamakla kalmayip, ayni zamanda gelecekte yeni tedavi edici ve/veya koruyucu yaklasimlar gelistirilmesi icin dusunce yolunu da acacaktir.