بررسی تأثیر قیمت گذاری برق بر بحران منابع آبی در استان فارس

ببرداشت بیش از حد از منابع طبیعی مانند برداشت از منابع آب­های سطحی و آب­های زیرزمینی به معنای از بین رفتن سرمایة طبیعی یک کشور است. استان فارس با پدیده­های ناشی از بحران آب نظیر خشک شدن دریاچه­ها (دریاچة پریشان، بختگان و طشک)، فرونشست زمین و کسری مخازن آب زیرزمینی روبرو است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ­گویی به این پرسش است که چه نسبتی بین تعرفه برق مصرفی در بخش کشاورزی و شکل­گیری بحران آب وجود دارد؟. اهداف برنامه­های توسعه در بخش کشاورزی شامل دستیابی به خودکفایی در محصولات کشاورزی، تکیه بر صادرات محصولات کشاورزی و تأمین امنیت غذایی کشور بوده است. از طرفی یکی از متغیرهای مؤثر در میزان افزایش یا کاهش برداشت از آب­های زیرزمینی، تعرفه­های مربوط به برق مصرفی به عنوان یکی از نهاده­های تولید در بخش کشاورزی است. با تکیه بر داده­های آماری مربوط به برق مصرفی در بخش کشاورزی ابتدا قیمت­های برق مصرفی در کشاورزی بر اساس شاخص مصرف کننده تعدیل شدند تا اثرات تورم بر قیمت­های برق حذف شود. سپس مشاهده شد که با کاهش سطح آب زیرزمینی در دشت‌‌های مختلف استان فارس، قیمت‌‌های برق و یا به عبارتی هزینه‌‌های استخراج آب‌‌های زیرزمینی به شدت کاهش یافته است. به عبارت دیگر می‌‌توان گفت یکی از مهم‌‌ترین عوامل استخراج بی‌‌رویه آب‌‌های زیرزمینی و کاهش سطح این آب‌‌ها، کاهش قیمت برق و سایر انرژی‌‌های مورد نیاز برای استخراج آب بوده است. از آنجا که میزان استخراج آب­های زیرزمینی دارای رابطة معکوس با هزینه­های استخراج است و به منظور دستیابی به اهداف توسعة پایدار، واقعی کردن تعرفه­های مربوط به نهاده­های تولید می­تواند در کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی مؤثر واقع شود.