زمینشناسی و ژئوشیمی ایزوتوپی کانسار Cu-Mo پورفیری هفتچشمه با تکیه بر نتایج ایزوتوپهای Sr–Nd–Pb-S-O-H

کانه‌زایی Cu-Mo پورفیری در کانسار هفت‌چشمه واقع در شمال‌غربی زون فلززایی- ماگمایی ارسباران، شمال-غرب ایران مرتبط با نفوذ توده نفوذی گرانودیوریتی به ‌درون توده پورفیری گابرودیوریتی می‌باشد. براساس مطالعات کانی‌شناسی، روابط بافتی و متقاطع رگه‌های کوارتز سولفیددار، فرایندهای دگرسانی و کانه‌زایی هیپوژن Cu-Mo در این کانسار به سه مرحله کانه‌زاییI  وII  همراه با دگرسانی پتاسیک و مرحله کانه‌زایی III همراه با زون دگرسانی سریسیتی تقسیم‌بندی شده‌اند. مقادیر محاسبه‌شده سیال-δ18O و سیال-δD کانی‌های بیوتیت در تعادل با سیال گرمابی به‌ترتیب 3/8+ تا 6+ پرمیل و 76- تا 74- پرمیل نشان‌گر منشاء ماگمایی سیالات سازنده هاله‌های دگرسانی پتاسیک احاطه‌کننده مرحله II کانه‌زایی می‌باشد. مقادیر محاسبه‌شده سیال-δ18O و سیال-δD کانی‌های سریسیت در تعادل با سیال گرمابی به ‌ترتیب 9/7+ تا 6/5+ پرمیل و 100- پرمیل تا 84- پرمیل نشان-گر مشارکت بسیار کم آب‌های سطحی با سیالات ماگمایی در تشکیل هاله‌های دگرسانی سریسیتی می‌باشد. محدوده تغییرات مقادیر δ34S ایزوتوپ‌های گوگرد کانه‌های پیریت و کالکوپیریت در مراحل کانه‌زایی II و III کانسار هفت‌چشمه به‌ترتیب بین 4/5- تا 2/3- پرمیل و 1/3+ تا 7/0+ پرمیل نشان‌دهنده منشاء ماگمایی گوگرد در کانه‌های سولفیدی و تغییرات فیزیکوشیمیایی سیالات کانه‌زا در این مراحل کانه‌زایی می‌باشد. مقادیر همگن و محدوده باریک تغییرات نسبت‌های ایزوتوپی سنگ‌کل 143Nd/144Nd، 87Sr/86Sr، eNd و 206Pb/204Pb، 204Pb/204Pb و 208Pb/204Pb توده‌های پورفیری گابرودیوریت و گرانودیوریت به‌ترتیب 512773/0- 512776/0، 7044/0-7046/0، 6/2+ 7/2+، 82/18-93/18، 60/15-61-15 و 90/38-39 نشانگر تشکیل این توده‌ها در اثر ذوب بخشی پوسته زیرین ضخیم‌شده منشاء گرفته از گوشته تهی‌شده، در رژیم تکتونیکی فشارشی و سپس آغشتگی با مواد پوسته بالایی در طی صعود و تبلور ماگما می‌باشند.