اثر غلظتهای کشنده و زیرکشنده سه حشرهکش روی برخی فرآسنجههای رشدی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor به روش تماسی و میزبان مسموم

تعیین اثرات غلظت‌های کشنده و زیرکشنده‌ی حشره‌کش‌ها بر فرآسنجه­های رشدی دشمنان طبیعی زنده مانده یکی از نیازهای تحقیقاتی در برنامه‌های مدیریت آفات می‌باشد. هرچه این اثرات کمتر باشد حشره‌کش انتخابی‌تر عمل کرده و در برنامه کنترل آفات از جایگاه بهتری برخوردار می‌باشد. زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor Say به‌عنوان یک دشمن طبیعی مؤثر نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این تحقیق اثر کشنده و زیرکشنده‌ی حشره‌کش‌های رایج آبامکتین® و پروتئوس® و سیرینول® به دو روش تماسی و میزبان مسموم بر خصوصیات رشدی این زنبور بررسی گردید. آزمایش‌های زیست‌سنجی در شرایط آزمایشگاهی (دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و روشنایی 8D:16L) در پنج تکرار و هر تکرار با 30 زنبور در روش تماسی و هر تکرار با 15 لارو میزبان آزمایشگاهی (شب‌پره آرد، Ephestia kuhniella Zeller) در روش میزبان مسموم انجام شد. غلظت کشنده این تیمارها در روش تماسی روی این زنبور پارازیتوئید به ترتیب 38/1، 037/0 و 621/6 میلی‌لیتر بر لیتر و روی لارو میزبان آزمایشگاهی برای این زنبور به ترتیب 490/0، 155/2 و 138/0 میلی­لیتر بر لیتر بدست آمد. نتایج نشان داد که بیشترین کل طول دوره‌ی رشدی این زنبور پس از تیمار شاهد (79/0± 95/25 روز) مربوط به تیمار سیرینول در روش میزبان مسموم با غلظت زیرکشنده (86/0 ± 42/23 روز) بود. بیشترین طول عمر حشرات ماده زنبور مربوط به تیمار سیرینول در کاربرد غلظت زیرکشنده به صورت تماسی (17/0± 31/30 روز) و بیشترین طول عمر حشرات نر مربوط به کاربرد تیمار سیرینول در غلظت زیرکشنده در روش میزبان مسموم (15/0± 02/22 روز) بود. بیشترین میزان تخم گذاشته‌شده در تیمار سیرینول در غلظت زیرکشنده به صورت کاربرد تماسی (48/1 ± 01/177 عدد) مشاهده شد. نتایج نشان داد که تیمار سیرینول به صورت کاربرد تماسی کمترین اثر سوء را روی زنبور پارازیتوئید داشت.