ผลของโปรแกรมการส่งเสริมพัฒนาการทางภาษาโดยย่า/ยายต่อความรู้ของย่า/ยาย และพัฒนาการทางภาษาในเด็กวัยหัดเดิน Effects of Grandmother Language Intervention on Grandmothers’ Knowledge and Language Development of Toddlers

วตถประสงค: เพอประเมนประสทธผลของโปรแกรมการสงเสรมพฒนาการทางภาษาโดยยา/ยายตอความรเกยวกบพฒนาการทางภาษาของยา/ยาย และพฒนาการทางภาษาของเดกวยหดเดน วธการศกษา: การวจยเชงทดลองแบบสมและมกลมควบคม กลมตวอยางเปนคยา/ยายและหลานอาย 12 - 18 เดอน ทเดกมาใชบรการ ณ คลนกสขภาพเดกด โรงพยาบาลสรางเสรมสขภาพตำบล ใน 4 อำเภอของ จ.พะเยา จำนวนรวม 34 ค แบงเปนกลมทดลอง 17 ค และกลมควบคม 17 ค กลมทดลองไดรบโปรแกรมสงเสรมพฒนาการทางภาษาโดยยา/ยาย ดำเนนการรายบคคล ณ บานของตวอยาง ดำเนนการ 3 ระยะ คอ 1) ระยะประเมนและใหความร 2) ระยะพฒนาทกษะและการกำหนดเปาหมาย 3) ระยะตดตามและประเมนผล  ดำเนนการทงหมด 4 ครง ๆ 30 - 90 นาท หางกน 2 วน ถง 2 สปดาห วดความรเกยวกบพฒนาการทางภาษาของยา/ยายและพฒนาการทางภาษาของเดกวยหดเดนจำนวน 3 ครง ไดแก กอน (สปดาหท 0) และหลงการทดลอง (สปดาหท 5) และระยะตดตาม (สปดาหท 9) รวบรวมขอมลชวงเดอนเมษายนถงสงหาคม พ.ศ. 2562 วเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา ไควสแควร สถตฟชเชอร การทดสอบท การวเคราะหความแปรปรวนแบบวดซำ และการวเคราะหความแปรปรวนรวม ผลการศกษา: หลงสนสดโปรแกรม ยา/ยายกลมทดลองมคะแนนความรเกยวกบพฒนาการทางภาษา สงกวากลมควบคมอยางมนยสำคญทางสถต ( P –value 0.05)  สรปผล: โปรแกรมการสงเสรมพฒนาการทางภาษาโดยยายายสามารถเพมความรของยา/ยายเกยวกบพฒนาการทางภาษา ซงอาจมผลตอพฒนาการทางภาษาในระยะยาวในเดกวยหดเดน คำสำคญ: ยา/ยาย, โปรแกรมสงเสรมพฒนาการทางภาษา, ความรเกยวกบพฒนาการทางภษา, พฒนาการทางภาษา, เดกวยหดเดน Objective: To determine the effectiveness of the Grandmother Language Intervention (GLI) by comparing the scores of grandmothers’ knowledge of grandpchildren language development and grandchildren’s language development. Methods: In this randomized control trial, participants were 34 grandmother-grandchild dyads visiting well-child clinics of sub-district health promoting hospitals in 4 districts of Phayao province. There were 17 grandmother-grandchild dyads per group. The GLI was implemented in the experimental group at participant’s home in 3 sessions, with 30 - 90 minutes per session, and 2 days to 2 weeks apart. The outcome variables, grandmothers’ knowledge of language development and grandchildren’s language development, were measured 3 times at baseline (week 0), post-intervention (week 5), and follow-up (week 9). Data collection was conducted from April to August 2019. Descriptive statistics, chi-square test, Fisher’s exact, repeated measures ANOVA, and repeated measures ANCOVA were employed to analyze the data. Results: After completing the intervention, grandparents in the experimental group had statistically higher score than those in the control group ( P –value 0.05). Conclusion: The GLI improved grandmothers’ knowledge of grandpchildren language development which could be ebenficial in improving the child’s language development in the long run. Keywords: grandmother, language intervention, knowledge of language development, language development, toddlers