Dioksinler ve Sağlık Etkileri

Dioksinler ilk defa 1976 yilindaki Seveso Kazasi’ndan sonra gundeme gelmistir. Genel bir terim olup, kalici organik kirleticilerden biridir. Karbon, klor ve oksijen atomlarinin bulundugu iki benzen halkasindan meydana gelir. Toksik ve karsinojeniktir. En bilinen dioksin bilesigi 2,3,7,8-tetraklorodinezop- dioksin (TCDD) olup, en toksik olanidir. Dogada uzun sure kalir ve suda erimez, fakat yag dokusunda cozundugu icin insanda birikir. Yari omru 7-8 yil arasinda degisir. Ilgili kaynaklardan havaya karisan dioksin, yagmurlarla bitki ve topraga yayilarak besin zinciri ile hayvanlar ve insanlar tarafindan alinir. Bu yol en onemli yol olmasina karsin, solunum sistemi ile de alinir. Insanda biyolojik ve toksik etki gosterir. Bu etkiler tiroid fonksiyonlarinda, ureme ve endokrin sistemde gozlenir. Non-Hodgkin lenfoma, akciger kanseri ve yumusak doku sarkomu gibi karsinojenik etkiler de gostermektedir. Korunmada, bu bilesiklerin yan urunler seklinde ortaya cikmasinin onlenmesi, ihrac ve ithalinin sinirlanmasi, ilgili sektorlerin duzenli olarak kontrolu ve toplumun farkindaliginin arttirilmasi onemlidir. Ulkemizde Stockholm Sozlesmesi’ne gore “Ulusal Uygulama Plani” olusturulmus ve Tarim, Gida ve Hayvancilik Bakanligi tarafindan bir eylem plani gelistirilmistir.