Mekân-Zamansal Veri Madenciliği Yöntemi ile Otobüs Durak İhlallerinin Tespiti

Otobusler, nufus yogunlugunun fazla oldugu sehirlerde gunluk hayatta siklikla kullanilan toplu tasimaciliginin en onemli bilesenlerinden birisidir. Ulasim icin otobusleri kullanan bircok insan otobus durak ihlalinden dolayi gunluk hayat planlamasinda ise gec kalma veya eve gec kalma gibi problemler yasamaktadir. Bu problemi yasayan insanlar genellikle ilgili belediyenin cagri merkezi veya web sitesi uzerinden durak numarasi ve otobus hatti gibi bilgiler ile sikâyet talebi olusturur. Ilgili belediye talebi inceleyerek gercekte bir durak ihlali olup olmadigini tespit eder ve durak ihlali varsa ona gore araci kullanan sofore belirlenen kurallar cercevesinde yaptirim uygular. Bu durum, durakta bekleyen gercek bir vatandas var ise ve ilgili vatandas talep olusturursa tespit edilmekte ve vatandas tarafinda da bir magduriyet ve onun sonucunda ilgili belediye hizmetlerinden memnuniyetsizlik olusmaktadir. Bu sorunlarin olusmamasi icin otobus durak ihlallerinin herhangi bir sikâyet talebi gelmeden tespit edilmesi ve durak ihlalinin tekrarlanmamasi icin gerekli islemlerin yapilmasi onem arz etmektedir. Otobus durak ihlalinin tespiti otobuste bulunan cihazlarin gonderdigi GPS sinyallerinin yanlis konumu gostermesi veya GPS sinyallerini duzenli olarak gondermemesinden kaynakli zor bir problemdir. Literaturde otobus durak ihlallerinin tespiti icin veri madenciligi yontemlerinden birliktelik kurali tabanli yontemler kullanilmaktadir. Bu calismada, otobus durak ihlallerinin tespiti icin birliktelik kurali tabanli mekân-zamansal veri madenciligi yontemi onerilmistir. Onerilen yontemin performansi gercek veriler uzerinde birliktelik kurali tabanli mekânsal veri madenciligi yontemi ile karsilastirilmistir. Bu calismada, Kayseri Buyuksehir Belediyesine ait 800 adet farkli otobus hattinin guzergâh verileri, bu hatlarda calisan araclarin mekân-zamansal GPS verileri ve 6482 adet otobus duraginin konum verileri kullanilmistir. Deneysel sonuclar, birliktelik kurali tabanli mekân-zamansal veri madenciligi yaklasiminin mekânsal veri madenciligi yaklasimina gore daha tutarli ve dogru sonuclar verdigini gostermistir.