İTHALAT, DÖVİZ KURU VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ZAMAN SERİSİ ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ(1994-2018)

Ekonomik faaliyetlerin nihai hedefi mal ve hizmetlerin niteliklerini gelistirerek refahi arttirmaktir. Bu amaca ulasabilmek icin acik ekonomi secmektedirler. Acik ekonomiler icin dis ticaret en onemli unsurlardir biridir. Ithalat gunumuzde ulkelerin birbirleriyle etkilesiminde ve kuresellesmede en etkili aractir. Ithalati; gelir seviyesi, ithal mallara yonelik ilgi, doviz kuru, dis ticaretin liberallesmesi ve engellenmesi gibi faktorler etkilemektedir. Ulkelerin ithalatini belirleyen en onemli etkenler ise doviz kuru ve ekonomik buyumedir. 1994-2018 yillari arasi Turkiye icin yapilan bu calismada ithalat, ekonomik buyume ve doviz kuru arasindaki iliski birim kok, esbutunlesme ve nedensellik kullanilarak arastirilmistir. Analiz sonuclarina gore degiskenler arasinda esbutunlesme yani uzun donemli iliskisi tespit edilmistir. Bir yildan az bir zamanda kisa donemli dalgalarin uzun donem dengesine yakinsanacagi sonucu elde edilmistir. Ithalat ile ekonomik buyume arasinda pozitif korelasyon iliskisi saptanmistir. Ayrica ithalat ile doviz kuru ile ise negatif iliski tespit edilmistir. Ek olarak ekonomik buyumeden ithalata dogru tek yonlu nedensellik iliskisi saptanmistir. Bir baska nedensellik iliskisinin ise ekonomik buyumeden doviz kuruna dogru tek yonlu oldugu sonucuna varilmistir.