Pankreas nöroendokrin tümörlerinin cerrahi tedavisinin uzun dönem sonuçları

Giris: Pankreas noroendokrin tumorlerinin (P-NET) prognozu, metastatik evrede saptansalar dahi adenokarsinomlara gore daha iyidir. Amac: Cerrahi olarak tedavi edilen P-NET hastalarinin uzun donem sonuclarin irdelenmesi. Materyal-metod: Şubat 2001-Mayis 2019 araliginda tedavi edilmis ortanca yasi 52 (25-75) olan 43 hastanin (27 kadin, 16 erkek) verileri retrospektif olarak incelendi. Bulgular: Basvuruda en sik sikayet karin agrisiydi (n:22); 4 hastada sarilik mevcuttu. Lezyonlar bilgisayarli tomografi (n:30) ve manyetik rezonans goruntuleme (n:29) ile tanimlanirken 5 hastaya Ga-PET, 4 hastaya da FDG-PET goruntuleme yapildi. Tumor yerlesim yerleri pankreas basi (n:27), korpus (n:10), kuyruktu (n:6); 8 hastada senkron karaciger metastazi mevcuttu. Yedi hasta, yaygin karaciger metastazlari (n:5) veya genel durum bozuklugu (n:2) sebebiyle cerrahi girisime uygun bulunmadi. Ameliyat edilen 36 hastaya pankreatoduodenektomi (n:18), distal pankreatektomi (n:10), enukleasyon (n:4), total pankreatektomi (n:1) ve santral pankreas rezeksiyonu (n:1) yapildi. Laparotomide cogul metastaz ve superior mezenterik arter invazyonu saptanan birer hasta inoperabl olarak degerlendirildi. Tum hastalarin patoloji raporlari Dunya Saglik Orgutu 2017 P-NET siniflamasina gore incelendiginde 33 hastada noroendokrin tumor (NET)(insulinoma:8), 1 hastada noroendokrin karsinom (NEK) (ACTHoma) saptandi. Yirmi dokuz hastada bakilan Ki 67 indeksi ortanca %4’du (1-40). Radikal rezeksiyon yapilan 24 hastada cikarilan lenf nodu sayisi ortanca 9 (2-16), hastalarin 7’sinde ortanca 3 (1-6) lenf nodu metastazi saptandi. Anjiovenoz invazyon 8/23, perinoral invazyon 5/21, lenfatik invazyon 8/21 siklikta pozitifti. Iki hastada cerrahi sinir mikroskopik pozitif bulundu. Ameliyat sonrasi ilk 30 gunluk mortalite %3’tu (ACTHoma hastasi); 14 (%39) hastada Clavien-Dindo grade 3-4 komplikasyon goruldu; 4 atelektazi ve pnomoni (1 torakotomi ile drenaj), 3 pankreas fistulu, 4 karin ici apse (2 perkutan drenaj, 2 antibiyoterapi ile tedavi), 1 kanama, 1 afferent urve sendromu ve 1 karin ici yaygin enfeksiyonun eslik ettigi safra ve pankreatik mayi kacagi (tekrarlayan cerrahi girisimler) goruldu. Rezeksiyon yapilan 31 hasta ortanca 104 (12-169) ay takip edildi. Nuks gorulmeyen 19 hastanin takip suresi ortanca 100 (20-152) aydir. Oniki hastada (%39) ortanca 39 (12-84) ayda nuks goruldu: karaciger metastazi:7, lenf nodu metastazi:3, karaciger+lenf nodu metastazi:2. Bu hastalara uzun etkili somatostatin analogu (LAR) tedavisi baslanirken sadece lenf nodunda nuks gorulen 2 hastaya lenfadenektomi, soliter karaciger metastaz saptanan 3 hastaya radyofrekans ablasyon (RF) (n:2) ve rezeksiyon (n:1), yaygin karaciger metastazi saptanan 1 hastaya da radyoembolizasyon uygulandi. Lenfadenektomi yapilan hastalar 35 ve 70. ayda nukssuz, RF yapilanlar 63 ve 90. ayinda (1 hasta nuks metastaz ile) takip edilirken RE yapilan hasta girisimin 14. ayinda hastalik sebebi ile kaybedildi. Rezeksiyon yapilan hastada 37. ayda nuks karaciger metastazi gelisti, rezeksiyonun 85, taninin 169. ayinda LAR tedavisi ile takip edilmektedir. Sadece LAR ile izlenen nuksu olan 6 hastadan ikisi takipten cikti, diger dort hasta tedavilerinin 40,80,91 ve 107. aylarinda takip edilmektedir. Nuks hastalik sebebiyle tedavi edilmis halen takipte olan 9 hasta ortanca 80 (35-107) aydir hayattadir. Sonuc: P-NET’de, nuksu ve irrezektabl metastazi olanlarda dahi, radikal tedavi ile uzun donem sagkalim saglamak mumkundur.