کنترل و پایش سلامت دام و کاهش خطر انتقال بیماریهای دامی با آمایش سرزمینی کشتارگاهها در ایران

کشتارگاه‌های دام، یکی از مهم‌ترین محل‌های پایش سلامت دام‌ها، مراقبت بیماری‌های دامی و پیاده سازی راهبردهای کنترل این بیماری‌ها می‌باشند. در کشتارگاه‌ها با انجام بازرسی گوشت می‌توان اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت بیماری‌های دامی به‌دست آورد. مراقبت و پایش بیماری‌های دامی و بیماری‌های مشترک گوناگون مانند تب برفکی، سل، بروسلوز، آلودگی‌های انگلی (مانند فاسیلوز و سیستی‌سرکوز) و بیماری‌های دامی پرخطر مانند جنون گاوی (به دلیل امکان تشخیص آسان سندرم گاو زمین‌گیر) از طریق بازرسی بهداشتی پیش و پس از کشتار در کشتارگاه به آسانی امکان‌پذیر است. در سال 1395 مطالعه‌ای مقطعی با هدف آمایش سرزمینی کشتارگاه‌های دامی در کشور و با جمع‌آوری اطلاعات موجود از سازمان دامپزشکی کشور و شهرداری‌ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. براساس نتایج این بررسی، تعداد کشتارگاه‌های دام کشور 396 باب شامل 336 باب کشتارگاه غیرصنعتی (سنتی) و 60 باب کشتارگاه صنعتی است.  همچنین برای رسیدن به وضعیت مطلوب، به ترتیب نیاز به احداث سه، 26، 56 و 31 کشتارگاه صنعتی دام جدید براساس چهار الگوی پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور برای تاسیس کشتارگاه‌ دام در کشور می‌باشد. در مجموع از جمله راهبردهای مناسب هنگام برنامه‌ریزی برای کنترل و مبارزه با بیماری‌های دامی، کاهش حمل و نقل دام زنده و جایگزینی تجارت گوشت به‌جای تجارت دام زنده است که از طریق آمایش سرزمینی در احداث کشتارگاه‌های دام در کشور امکان‌پذیر می‌شود.