KOZMETİK ÜRÜNLERDEKİ BAZI KİMYASALLARIN GEBE, FETÜS VE YENİDOĞAN SAĞLIĞINA ETKİSİ

Insanlar tarih boyunca guzellesmek, bakimli olmak, kotu kokulari uzaklastirmak, dis gorunuslerinin bir kismini degistirmek icin kozmetik urunler kullanmislardir. Baslangicta insanlar aromatik bitkiler, yaglar, cesitli bitki ozleri ve boyalari kullanmislardir. Teknolojinin gelisimiyle dogalliktan uzaklastirilmis, kimyasallarla kaliciligi ve kullanim suresi arttirilmis urunler kullanmaya baslamislardir. Kozmetik urunlerdeki cesitliligin artmasi insanlarin kimyasal urunlere maruziyetini de arttirmistir. Insanlar kozmetik urunlerdeki kimyasallari vucutlarina genelde deri yoluyla alirlar ancak bazen agiz yoluyla ve inhalasyon seklinde de almaktadirlar. Bir kimyasal maddenin zararli etkilerinin ortaya cikmasi icin hayatin hangi doneminde kullanildigi, kullanim suresi ve miktarinin ne kadar oldugu, diger maddelerle etkilesimi ve vucutta kalma suresinin bilinmesi onemlidir. Kozmetik urunlerin kullaniminda en riskli donem gebelik, yenidogan ve adolesan donemleridir. Bu donemlerde kozmetik urun kullanimi sureklilik arz eder ve icindeki kimyasallar belli bir esik degerin uzerine cikarsa gebe, fetus, yenidogan ve adolesan donemindeki bireyin sagligini olumsuz yonde etkileyebilmektedir. Kozmetik urunlerdeki kimyasallar abortusa, olu doguma, dusuk dogum agirligina, intrauterin gelisim geriligine, dogumsal defektlere, erken doguma, bazi kanserlere, kadin ve erkeklerde infertiliteye, pubertenin gecikmesine, endokrin sistem bozukluklari ile bazi sistemik hastaliklara neden olabilmektedir. Kozmetik urunlerin gebe, fetus ve yenidogan sagligina etkisinin zararsiz oldugu ispatlanana kadar her turlu kozmetik urune supheyle yaklasilmali ve gerekmedikce kullanilmamalidir. Konu ile ilgili daha fazla calismalar yapilarak kanit duzeyleri olusturulmalidir. Gebelikte kozmetik urun kullanimi konusunda saglik profesyonelleri tarafindan halk bilinclendirilmelidir. Bu derlemede kozmetik urunlerdeki bazi kimyasallarin gebe, fetus ve yenidogan sagligina etkilerine dikkat cekmek amaclanmistir.