Günümüz Pandemisi COVID-19’un Laboratuvar Tanı Yöntemleri

Bu derleme, Cin’in Hubei eyaletinin Wuhan sehrinde yeni bir korona virus turunden (SARS-CoV-2) kaynaklanan vekisa bir sure icinde pandemiye sebep olan, Şiddetli Akut Solunum Sendromu Koronavirus Hastaligi 19 (Covid-19)’ unlaboratuvar teshis metotlari ile ilgili bilgi vermek amaciyla hazirlanmistir. Global olarak ciddi bir tahribata yol acanCovid-19 pandemisini onleyebilmek adina, hassas ve spesifik laboratuvar teshis metotlarinin gelistirilmesi, vakalarinhizli ve guvenilir sekilde tanimlanabilmesi icin oldukca onemlidir. Tum viral hastaliklarin tanisinda olgugu gibi Covid-19’un tanisi icin de molekuler ve serolojik testler kullanilmaktadir. Dogru ve guvenilir test sonuclari icin, serolojikyanit ve hastaligin evresi goz onunde bulundurularak, hangi testin yapilmasi gerektigine karar verilmektedir. Virus pikkonsantrasyonuna enfeksiyon basladiktan sonraki 5. gunde ulasmaktadir. Bu nedenle virus, hastaligin baslangicindansonraki yedi gune kadar nazofarenksten alinan orneklerde, PCR testi ile kolayca tespit edilebilir. Ulkemizde RNA’yabagli RNA polimeraz (RdRp) gen fragmanini hedefleyen gercek zamanli PCR tabanli analiz metodu, Covid-19 hastaliginiteshis etmek uzere rutin olarak kullanilmaktadir. Covid-19 tanisina yonelik PCR tabanli analiz islemleri icin idealnumuneler; nazofarenks ve/veya orofarenksten alinan suruntu ornekleri ve pnomonili hastalarda bronkoalveolarlavaj sivisi ile balgam ornekleridir. Ayrica, Covid-19’un serolojik olarak teshis edilebilmesi icin spike proteinlerinin verekombinant nukleokapsid proteini tespitini saglayan ELISA kitleri ve nazofarengeal sekresyonlardaki antikorlarin yada viral bilesenlerin tespiti amaciyla gelistirilen hizli tani kitleri kullanilmaktadir. Dunya Saglik Orgutu (DSO) Covid-19tanisinda hizli antijen ve antikor testlerinin kullanimini surveyans calismalari icin tavsiye etmektedir.