Erzurum İli Ölüm Bildirim Sistemi Verilerinin Zamansal Değişimi ve 2017 Yılı Ölümlerinin Değerlendirilmesi

Amac: Hayati istatistikler dogum, olum, intihar, evlenme ve bosanma gibi saglikla ilgili kayitlarin istatistikleri olup ulkelerin saglik durumunun saptanmasi, saglik hizmetlerinin planlanmasi, degerlendirilmesi ve halk sagligi calismalarinin yonlendirilmesi acisindan temel veri kaynaklaridir. Bu calisma, olum nedenlerinin ICD-10 tani koduna gore kaydedilmesindeki degisimin ve Erzurum’da meydana gelen olumlerin degerlendirilmesi amaci ile yapilmistir. Materyal ve Metot: Calismamiz 2013–2017 yillari arasinda, bir yas ve uzerinde gerceklesen ve daimi ikameti Erzurum olan olum bildirimlerinin olum bildirim sisteminden (OBS) elde edilen verileri uzerinden yapilmistir. Tanimlayici bir calismadir. Istatistiksel analizlerde aylik, mevsimsel ve saat dilimlerine gore farkliliginin belirlenmesi icin Goodness of fit testi kullanildi. Istatistiksel anlamlilik icin p<0,05 kabul edildi. Bulgular: Erzurum ili OBS verilerinde, 2013 yilinda %21 olan ICD- 10 tani kodu ile giris yapma sikligi 2017 yilinda %58’e ulasmistir. Olumlerin 1123’i (%49,8) erkek, %82,2’si 65 yas ve uzerindeydi. Olum saatlerine gore olumlerin cogu 8: 00–11: 59 saatleri arasinda (p<0,001). Olum sebeplerinde dolasim sistemi hastaliklari %54,9 ile ilk sirada yer alirken kanserler %15 ile ikinci sirada gelmektedir. Girtlak ve soluk borusu/brons/akcigerin kotu huylu tumoru orani olum nedeni tumor olanlar icinde %23,3 ile ilk sirada iken midenin kotu huylu tumoru ise %22,7 ile ikinci siradadir. Sonuc: Erzurum’da olum nedenleri Turkiye istatistikleri ile benzer tespit edilmistir. Ozellikle dikkat ceken nokta kansere bagli olumler icerisindeki kanser turlerinde olmustur. Mide ve ozofagus kanserine bagli olumler Erzurum ilinde Turkiye ortalamasinin oldukca uzerinde oldugu belirlenmistir. Olum istatistiklerinin guvenle analiz edilebilmesi icin uluslararasi kabul goren tani siniflamasi ile kayitlarin yapilmasi gerekmektedir.