BIOACTIVE NANOPARTICULES SYNTHESIZED VIA BIOGENIC

Nanoteknoloji, bilimin tum alanlarinda uygulanan umut verici teknolojilerden biri haline gelmistir. Biyoteknolojik olarak uretilen metalik nanopartikulller (NP), biyomedikal ve fizyokimyasal alanlardaki kapsamli uygulamalari nedeniyle bilimsel uygulama ve teknoloji platformlarinda ilgi gormektedir. Son yillarda sentetik ilaclarin kullanimi sonucu meydana gelen yan etkiler ve bunlarin yol actigi medikal ve ekonomik sorunlar tedavilerde bitki kullanimini tekrar populer hale getirmistir. Bitkilerden degisik yontemlerle elde edilen bitki ekstraktlari ile 100 nm’den daha kucuk boyutta, ekolojik, toksik olmayan metal esasli (altin, gumus, palladyum, mangan, cinko gibi) NP’ler sentezlenebilmektedir. NP’lerin boyutlari ve sekilleri degistikce partikullerin fiziksel, kimyasal, biyoaktif, optik, elektriksel, katalitik ve toksisite ozellikleri de degismektedir. Yesil sentez olarak da bilinen biyolojik sentez; yuksek basinca, yuksek sicaklik degerlerine ve toksik kimyasallara gerek duyulmadan NP’lerin kolay ve ekolojik olarak elde edilmesinde kullanilan pratik yontemdir. NP’lerin yesil sentezi bakteri, mantar, maya, virus, mikroalg ve bitki biyokutlesi/ozu gibi farkli biyomateryaller kullanilarak gerceklestirilmektedir. Metalik NP’lerin bitki aracili biyosentezi, bitkide bulunan organik fonksiyonel gruplar iceren biyomolekuller (proteinler, vitaminler, amino asitler, enzimler, polisakkaritler, sitratlar, organik asitler gibi) araciligiyla gerceklesir. Medikal alanlarda NP’lerin artan uygulamasi, NP’lerin biyolojik etkilesimlerinin mekanizmalarinin ve potansiyel toksisitelerinin daha iyi anlasilmasini gerekli kilmaktadir. Bu derlemede, fiziksel, kimyasal ve yesil sentez dâhil NP’lerin sentez yollari aciklanmaktadir. Ayrica literaturde guncel calismalarda verilen partikul karakterizasyonu yontemleri ve partikullerin antibakteriyel, antifungal ve antiviral aktivite gibi ozellikleri ayrintili olarak tartisilmaktadir.