Bir Sanatçının Otoportresi: Özel Mektuplarından Hareketle Şair, Çevirmen ve Ressam Olarak İlhan Berk

Şair ve ressam Ilhan Berk’in, editorleri Memet Fuat ve Enis Batur’a yazdigi ozel mektuplarin icerigini yine sanat olusturmaktadir. Mektuplar incelendiginde, Berk’in hayatini, sanata ve dunyaya bakisini gozler onune serdigi gorulmektedir. Dolayisiyla bu eserler, edebiyat tarihi icin de onemli belgelerdir. Buna gore Berk, dunyayi bir yazi konusu olarak gormus ve tum dunyayi yazarak bitirmek arzusu tasimistir. Yazmaktan, kendini anlatmayi anlayan Berk’in siirlerine ask, kadin, cinsellik, tarih gibi temalar hâkim olsa da o, hicbir konuda ya da bicimde derinlesmemistir. Bu yuzden de onun icin her siir, her kitap yeni bir baslangictir. “Deneyci”ligini en onemli ozelliklerinden biri olarak goren sanatcinin siirleri, surekli bir degisim icindedir. Şiirinin degismeyen yonu ise dil ve anlam ozelligidir. Dili, modern siirin en onemli sorunu olarak goren sanatci, siir dilinin kolayca tuketilmesine karsidir. Şiirlerinin anlamca kapaliligi, zaman zaman anlamsizlikla karistirilan sanatci, iyi siirin cok anlamli olmasi gerektigini ve ancak bu sekilde kalici olabilecegini dusunmektedir. Nitekim kaliciligin ve iyi siirin pesinde kosan Ilhan Berk, Turk edebiyatinin siir geleneklerini bilen ve bunlardan yararlanan bir sanatci olmustur. Ayni zamanda Bati siirini ve teorik eserlerini orijinallerinden okuma ve tanima firsati bulmus, bu zengin kulturel donanimi siirleriyle bulusturabilmis nadir sanatcilardan biridir. Her zaman once sair kimligiyle bilinmek isteyen sanatci; bu yonunu, duzyazilarina, resimlerine ve tum yasamina bulastirmis, âdeta siir icin nefes alip vermistir. Yazmadan yasamayi bilmeyen Ilhan Berk, boylece Turk edebiyatinin da en uretken kalemlerinden biri olmustur. Bu calismada da Ilhan Berk’in, Memet Fuat ile Enis Batur’a yazdigi mektuplar ozelinde, sair, cevirmen ve ressam yonlerine dair butunluklu bir portresi ortaya konulmustur.