COVID-19 Pandemisi Sürecinde Dil ve Konuşma Terapisi Yönetimi: “Şimdi Ne Yapmalıyız?”

Tum insanlik Aralik 2019’da Cin’in Wuhan kentinde ortaya cikan ve tum dunyaya yayilan COVID-19 pandemisi ile mucadele etmektedir. Bu virus hasta bireylerden cogunlukla damlacik yolu ile bulasmakta olup ates, oksuruk, yorgunluk ve dispne gibi belirtilerle kendini gostermektedir. Hastaligin bulastiriciliginin yuksek olmasi sebebiyle siki izolasyon ve hijyen onlemlerinin alinmasi gereklidir. COVID-19 pandemisi sirasinda virus bulas riski ile en yogun bicimde karsi karsiya olan grup, hastalikla en on safta mucadele eden saglik calisanlaridir. Dil ve konusma terapistleri de diger saglik calisanlari/profesyonelleri gibi pandemi surecinde tum dunyada on saflarda hizmet vermekte olup hem hastayi hem kendisini korumasi icin aerosol ureten prosedurleri durdurmasi ve klinik uygulamalarin turune gore kisisel koruyucu ekipmanlari kullanmasi gerekmektedir. COVID-19’un bazi kisilerde agir seyretmesi nedeniyle hastalar yogun bakimda tedavi gormektedir. Dil ve konusma terapistleri yogun bakimda da aktif calisan saglik uzmanidir ve hastalarin yogun bakimda gecirdigi surecte, hastalarin yutma aspirasyon pnomonisi gibi degerlendirmelerin yurutulmesinin yani sira hasta ile saglik personeli arasindaki iletisiminin saglanmasi adina alternatif ve destekleyici iletisim sistemlerinin olusturulmasinda kritik rol oynarlar. COVID-19’a bagli olarak bakima ihtiyac duyan hastalarin bircogunda akut solunum sikintisi sendromu gelismekte ve hastalar uzun sureli mekanik ventilasyona ihtiyac duymaktadir. Ventilasyon ihtiyaci ortadan kalkip hastalar ekstube edildikten sonra da ses ve yutma komplikasyonlari acisindan degerlendirilmeli ve gerektiginde rehabilitasyon hizmeti saglanmalidir. Hastanede karsilasilan yukaridaki durumlarin yani sira, pandemi nedeniyle yuz yuze degerlendirme ve terapi yurutulmesinin mumkun olmadigi durumlarda teleterapi gibi uygulama adaptasyonlarina da ihtiyac duyulmaktadir. Bu derleme ulkemizdeki dil ve konusma terapistlerine COVID-19 pandemisi sirasinda ve sonrasinda bircok acidan rehberlik etmeyi amaclamaktadir. Yeni veri ve bilgiler edinildikce guncellemeler yayinlanacaktir.