Wpływ działalności bobrów na rzeźbę małych dolin na przykładzie doliny Gajdówki, południowe Bory Tucholskie, Polska

W  artykule  zostaly  przedstawione  wyniki  badan  terenowych  związanych z  dzialalnością  bobrow  w  jednej  z  zasiedlonych  dolin  w  poludniowej  cześci  Borow Tucholskich.  Podczas  badan  terenowych  (lata  2009-2011)  stwierdzono  11  stawow bobrowych,  z  ktorych  2  w  ostatnim  okresie  badawczym  nie  funkcjonowaly.  Dzialalnośc bobrow ma wplyw na przemiany szaty roślinnej, budowy geologicznej, stosunkow wodnych oraz rzeźbe. Najwiekszym modyfikacjom podlega rzeźba doliny. W trakcie badan terenowych stwierdzono,  ze  przeplywająca  bokiem  woda  wywoluje  wzmozoną  erozje  boczną.  Efektem koncowym erozji bocznej są powstające nisze erozyjne. Formy te stwierdzono przy  5  tamach bobrowych.  Roznią  sie  one  rozmiarami  i  wielkością  wyniesionego  materialu.  Badania terenowe  wskazują,  ze  nisze  pod  wplywem  czasu  mogą  zwiekszac  swoje  rozmiary  lub pozostają w stanie  pierwotnym.  W miare uplywu czasu funkcjonujące nisze powodują dalsze wciecie w zbocze, co doprowadza do poszerzania plaskiego dna dolinnego. Impact of beavers activity on small valleys relief for example Gajdowka valley, southern Tuchola Pinewoods, Poland The article presents the results of field studies related the activities of beavers in one of the colonized valleys in the southern part of Tuchola  Pinewood. During the field research (2009-2011)  found  11  beaver  ponds,  2  of  which  in  the  last  study  period  did  not  function. Beaver activity has an impact on the transformation of vegetation, geological  structure, water relations, and relief. The biggest modification is subject to relief valleys. During field researchfound that  water  flowing  sideways  cause  increased  lateral  erosion of  the side.  The end result of  lateral  erosion  are  emerging  niches  erosion.  These  forms  were  found  at  5  beaver  dams. They  differ  in  size  and  the  size  of  elevated  material.  Field  studies  indicate  that  the  nichesunder the influence  of time  may increase  in size  or  remain  in a  state of  insurrection.  As time goes on  functioning  niches  cause  further  indentation  in the  slope, which leads  to a  wideningof the valley.