تعیین ترکیبات شیمیائی و بررسی خواص ضد میکروبی گل، برگ، ساقه و ریشه گیاه Hypericum helianthemoides (Spach) Boiss.

شرایط محیطی و نوع اندام گیاه بر روی نوع و مقدار ترکیبات شیمیائی موجود در اسانس و عصاره گیاهان موثر میباشد. در این مطالعه ترکیبات شیمیائی و خواص ضد میکروبی گل، برگ ، ساقه و ریشه گیاه Hypericum helianthemoides (Spach) Boiss. (Hypericaceae) که در مرحله گل دهی از منطقه گیفان در شمال قوچان از استان خراسان جمع آوری گردیده ، تعیین و بررسی شده است. اسانس گل، برگ، ساقه و ریشه این گیاه با استفاده از روش تقطیر آبی ( دستگاه کلونجر) استخراج گردید که بین 05/0 تا 20/0 (w/w) بود. سپس ترکیبات شیمیائی انها با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی و با استفاده از مراجع معتبر و کتابخانه دستگاه شناسائی وتعیین مقدار گردید (1). در اسانس گل، برگ، ساقه و ریشه گیاه به ترتیب54، 56، 56 و 46 ترکیب مختلف که نشان دهنده 7/98 ، 7/93 ، 4/93 و 7/98 % کل بود شناسائی گردید.ترکیبات عمده موجود در اسانس چهار قسمت مختلف گیاه شامل آلفا-پینن، 1و8-سینئول، لینالول، لاواندولول، تیمول کارواکرول، بتا-کاریوفیلن، ژرماکرن دی، بتا-سلینن، بتافلاندرن، اسپاتولنول، بتا-یودسمول و کاریوفیلن اکسید با درصد های متفاوت بود. در اسانس گل، برگ، ساقه و ریشه گیاه مونوترپن ها بین 2/27 تا 8/34 درصد و سزکوئی ترپن ها بین 9/35 تا 9/37 درصد بودند که عمده ترین ترپن ها بودند. بر اساس مقدار پینن و کاریوفیلن موجود در بخش های مختلف گیاه، میتوان آن را در گونه شیمیائی پینن/کاریوفیلن قرار داد(2،3). خواص ضد میکروبی اسانس گل، برگ، ساقه و ریشه گیاه با استفاده از اندازه گیری قطر هاله عدم رشد و همچنین تعیین MICو MBC در مقابل هفت باکتری گرم منفی و گرم مثبت بررسی گردید.بیشترین فعالیت ضد میکروبی اسانس گل، برگ، ساقه و ریشه در مقابل باکتری های گرم منفی (9تا 30 میلی متر) نسبت به باکتری های گرم مثبت (8تا20 میلی متر) از خود نشان دادند. همچنین خواص ضد میکروبی اسانس گل، برگ، ساقه و ریشه گیاه با استفاده از تعیین MICو MBC در مقابل شش باکتری گرم منفی و گرم مثبت مطالعه گردید و نتایج مشابهی با قطر هاله عدم رشد نشان داد. کلمات کليدی : Hypericum helianthemoide s ، اسانس، عصاره، خواص ضد میکروبی، پینن، کاریوفیلن