Specyfika dezadaptacyjnych przekonań w zaburzeniach osobowości: charakterystyka psychometryczna polskiej translacji i trawestacji Kwestionariusza Przekonań (Personality Beliefs Questionnaire, PBQ)

Celem podjetych w tym artykule analiz bylo dokonanie adaptacji Personality Beliefs Question-naire (PBQ) – narzedzia do badania przekonan specyficznych dla poszczegolnych zaburzen osobowości. Zostaly opracowane dwie wersje PBQ: translacja wersji oryginalnej, skladająca sie ze 126 pozycji, oraz jej psychometryczna trawestacja, obejmująca 124 pozycje (skala osobowości z pogranicza zostala uniezalezniona diagnostycznie, dodano skale osobowości schizotypowej, zaś pozycje do skal zostaly przyporządkowane na podstawie nie tylko treściowej, lecz takze wynikow analizy czynnikowej). Dla obu wersji uzyskano wskaźniki ilustrujące rzetelnośc i trafnośc pomiaru na podstawie wynikow badania w grupach liczących ponad 1600 osob badanych. Uzyskane dane wskazaly, ze obie wersje charakteryzuje akceptowalna rzetelnośc pomiaru zarowno w aspekcie zgodności wewnetrznej, jak i stabilności czasowej. Przy porownywalnej trafności zbieznej pomiaru (korelacje ze skalami Kwestionariusza do Ustrukturalizowanego Wywiadu Klinicznego do Badania Zaburzen Osobowości z Osi II DSM-IV – SCID-II, a takze inwentarza TALEIA-400A – T est for A xia L E valuation and I nterview for Clinical, Personnel, and Guidance A pplications , badającymi zaburzenia osobowości) skale trawestacji wykazaly lepszą trafnośc roznicową (jej struktura wewnetrzna rowniez zostala jednoznacznie potwierdzona przez wyniki konfirmacyjnej analizy czynnikowej). Stwierdzono jednak takze niezbyt wysoką trafnośc zbiezną pomiaru oraz zbyt wysokie skorelowanie skal obu wersji PBQ. W dyskusji podkreślono zatem, ze chociaz PBQ umozliwia określenie specyfiki przekonan w zaburzeniach osobowości, to jednak nie stanowi ekwiwalentu diagnostycznego dla narzedzi badających – obok przekonan – takze emocjonalne i behawioralne wskaźniki zaburzen.